Aanbevelingen over cao-overleg en bescherming onafhankelijkheid vakbonden
17 oktober 2025
‘Het is goed dat de minister het advies van sociale partners volgt om de bescherming van onafhankelijke vakbonden beter te regelen’, reageert VCP-voorzitter Nic van Holstein op berichtgeving deze week. “Goed dat er aandacht is voor het belang van de cao. Onze vakbonden zijn autonoom en sluiten zelf cao’s af. Onze onderhandelaars weten goed wat er op de werkvloer en in hun achterban leeft. Het is belangrijk dat onze aangesloten vakorganisaties de belangen van professionals in alle onafhankelijkheid kunnen blijven behartigen en zo bijdragen aan draagvlak voor cao’s”.
In een brief aan decentrale cao-partijen roept de Stichting van de Arbeid (StvdA) op om aandacht te besteden aan diverse onderdelen in het cao-overleg. Dit met het doel het draagvlak voor cao’s en de cao-dekkingsgraad verder te versterken. Het gaat onder meer om het betrekken van niet-vakbondsleden, het cao-proces, het mogelijk maken van maatwerk, dispensatiemogelijkheden in de cao en de werkingssfeer van de cao. Daarnaast heeft de Stichting van de Arbeid nadere criteria opgesteld om de onafhankelijkheid van vakbonden te borgen, als nadere invulling van het ILO-verdrag nr. 98 artikel 2, zonder daarbij drempels voor nieuwe partijen op te werpen. De brief is een vervolg op het eerdere StvdA-advies over bevorderen collectieve onderhandelingen aan de minister van SZW.
Woensdag heeft de minister van SZW ook een brief aan de Tweede Kamer gezonden met een reeks maatregelen die het cao-overlegstelsel moeten versterken. De cao-dekkingsgraad kwam vorig jaar uit op 72,5%, ruim onder de door de EU gewenste 80%. Het kabinet wil onder andere het onafhankelijkheidsvereiste opnemen in de wet op de cao om ‘zo de onafhankelijkheid van cao-partijen ten opzichte van elkaar bij het sluiten van cao’s wettelijk te regelen’. Daarmee volgt het kabinet dus het advies op van de sociale partners om de bescherming van vakbonden tegen inmenging van werkgeverszijde beter te regelen. “Binnen de VCP houden we elkaar scherp en kritisch. Het predicaat ‘Aangesloten bij de VCP’ noem ik daarom ook wel een keurmerk voor een vakbond. Het borgen van de onafhankelijkheid zie ik als een steun in de rug, juist ook voor onze verenigingen die soms de belangen van specifieke werknemers bij een bepaalde onderneming behartigen”, onderstreept Van Holstein.
