Dreigende sluipende uitholling sociale zekerheid werknemers
28 oktober 2025
Een sluipende uitholling van de sociale zekerheid van werknemers dreigt. Het beeld uit de verkiezingsprogramma’s en de doorrekening van het CPB is wat dat betreft niet positief. De vorige coalitie van PVV, VVD, NSC en BBB wilde de WW-duur verder versoberen. Sommige partijen draaien die bezuiniging op de WW terug, maar de meeste partijen doen tegelijkertijd voorstellen die de sociale zekerheid ondergraven. “Het voelt een beetje alsof je door de hond of de kat gebeten wordt”, aldus VCP-voorzitter Nic van Holstein. “Een sluipende uitholling in plaats van verbetering van de bestaanszekerheid. Bij de vorming van een nieuw kabinet zullen wij de politiek aanspreken op de belangen van werknemers en middengroepen.”
Sluipende uitholling sociale verzekeringen
Een voorbeeld van de sluipende uitholling van de sociale zekerheid zijn de plannen om maximum voor de werknemersverzekeringen te verlagen. Voor 2025 is het maximumdagloon dat verzekerd is ongeveer 77.000 euro. Uit de doorrekening blijkt dat D66, CDA en ChristenUnie het maximumdagloon willen verlagen met 7,5% voor alle werknemersregelingen, dus ook voor de WW, Ziektewet en verlofregelingen. De SGP beperkt zich tot de WIA en stelt voor het dagloon te maximeren op 200% WML, een verlaging van ongeveer 28,5%. Daar komt bij dat D66 en ChristenUnie de maximumpremiegrens voor de werknemersverzekeringen willen afschaffen. Ook willen D66 en ChristenUnie een franchise voor de werknemersverzekeringen, waardoor je voor het eerste deel van je loon niet meer verzekerd bent. Dat ondergraaft een belangrijke basis van de werknemersverzekeringen. Er wordt over een steeds groter deel van het inkomen premie betaald zonder dat het inkomen voor dat deel verzekerd is. Eenzelfde verontrustende beweging zie je bij de inkomensafhankelijke bijdrage voor de zorgverzekering (ZVW) waar GroenLinks-PvdA, NSC, D66, CU en JA21 allemaal de maximum premiegrens afschaffen.
Strengere keuringseisen zijn verkeerde afslag
De uitholling vindt bijvoorbeeld ook plaats via strengere keuringseisen of lager uitkeringsniveau. De VVD en ChristenUnie willen strengere keuringseisen door elke functie in het functiebestand van UWV ook in deeltijd op te nemen. Met als gevolg een lagere uitkering of soms zelfs geen uitkering meer. Op papier kan je meer werken, terwijl dat in de realiteit vaak niet haalbaar is. Het gat tussen theorie en praktijk is nu al te groot: werknemers herkennen zich vaak niet in de functies die worden geselecteerd. In de doorrekening stellen ChristenUnie, D66 en CDA voor de IVA af te schaffen waardoor de uitkering wordt verlaagd van 75% naar 70% van het oude loon. Strengere keuringseisen of verlagen van uitkeringsniveau zijn de verkeerde afslag. De focus zou moeten liggen op preventie en een betere re-integratie. Zorgen dat mensen daadwerkelijk geholpen worden aan een passende baan.
Grote negatieve effecten door verkorting loondoorbetalingsverplichting
Verschillende politieke partijen zoals VVD, NSC en BBB pleiten voor verkorting van de loondoorbetalingsverplichting bij ziekte van één jaar voor kleine werkgevers. JA21 en SGP willen 1,5 jaar voor alle werkgevers. Daar zijn flinke kosten mee gemoeid, respectievelijk 0,4 mld en 0,9 mld. Verkorting van de loondoorbetalingsperiode verkleint de re-integratiekansen voor werknemers, zorgt voor een hogere instroom in de WIA en zal voor werknemers inkomensverlies tot gevolg hebben. De WIA-premies nemen bovendien naar verwachting structureel meer toe dan de afname van de loondoorbetalingsuitgaven. Dat zijn onwenselijke gevolgen waar te weinig aandacht voor is.
