Dossier duurzaamheid
Waken over gevolgen van klimaatbeleid op de werkvloer
We leven in een periode van transities, waarvan de energietransitie een hele belangrijke is. Vorig jaar presenteerde het kabinet een pakket maatregelen om de CO2-uitstoot terug te brengen, als uitvloeisel van het Klimaatakkoord. De VCP toetst het pakket met name op de gevolgen voor werk en inkomen.
Grote ambities
In een goed gevulde SER-raadzaal werd medio 2018 het Klimaatakkoord gepresenteerd. Tussen nu en 2030 moet de uitstoot van broeikasgas kooldioxide zijn teruggebracht met de helft, in 2050 met 95 procent. Dat is nodig om de temperatuur op aarde niet verder te laten stijgen dan anderhalve graad.
Balans
Dat zijn forse ambities en de gevolgen zullen dan ook fors zijn. Denk aan afbouw van de verbranding van fossiele brandstoffen, met alle gevolgen voor de werkvloer van dien. De VCP vindt dan ook dat die gevolgen in balans moeten zijn. De klimaatmaatregelen van het kabinet moeten voor iedereen financieel haalbaar zijn, het moet eerlijk verlopen.
Werk en uitgaven
De VCP toetst de klimaatmaatregelen langs verschillende lijnen. Ten eerste voor werk en inkomen: mensen kunnen hun baan verliezen. Voor hen moet snel nieuw werk komen, zodat zij elders opnieuw aan de slag kunnen. Daarnaast zijn uitgaven een belangrijk punt van aandacht. Het akkoord brengt lasten met zich mee, door aanpassingen aan bijvoorbeeld woningen.
Niemand mag achterblijven
´Er is internationaal consensus dat de klimaatdoelen behaald moeten worden, voor een duurzame toekomst. Wel slaagt deze transitie naar een duurzame toekomst alleen als er genoeg draagvlak is en er niemand achterblijft´, zegt VCP-beleidsmedewerker Amerik Klapwijk. ´Ook het lastenbeeld is een belangrijk aandachtspunt voor de VCP. De transitie zal een bijdrage vragen van alle groepen in de Nederlandse samenleving, maar de lasten mogen niet eenzijdig bij huishoudens en/of middeninkomens neerslaan. De koopkracht van werkend Nederland moet in de transitie overeind blijven.´
Professionals
Tot slot wijst de VCP op het belang van innovatie. De energietransitie vraagt om specifieke kennis, en daarom moet blijvend geïnvesteerd worden in professionals. Zo kunnen zij zich verder ontwikkelen en helpen de duurzaamheidsdoelen te realiseren.
Taakgroep
De VCP maakte tijdens de onderhandelingen over het akkoord deel uit van de taakgroep Arbeidsmarkt en Scholing, die sterk op deze zaken inzoomde: het klimaatakkoord kan op de werkvloer negatieve gevolgen hebben, maar er liggen ook kansen, zegt VCP-beleidsmedewerker Amerik Klapwijk. ´Politieke besluiten over energietransitie en klimaatmaatregelen kunnen niet voorbijgaan aan de vragen met betrekking de werk en inkomen.´