Professionaliteit

Volgens Van Langeraad denkt de overheid in de uitvoering van haar publieke taken te vaak vanuit een strak keurslijf, waardoor alles op papier misschien wel voldoet maar er ook veel mis kan gaan. “One size fits all werkt niet: een regeling kan bijvoorbeeld goed werken voor een doorsnee gezin met twee kinderen, maar voor een migrantengezin of samengesteld gezin niet. In zulke gevallen moet je als uitvoerder de ruimte hebben om maatwerk te leveren, ook al schrijven de regels misschien anders voor. Professionals zijn hierin vanuit hun vakmanschap onmisbaar.”

De publieke dienstverlening kan niet zonder goede professionals die ruimte moeten krijgen hun werk fatsoenlijk te doen. Professionals moeten ook de kans krijgen soms buiten de lijntjes te kleuren, zolang het maar binnen bepaalde kaders blijft. Anders lopen de publieke taken helemaal vast, daalt het vertrouwen in de overheid en blijven consumenten met een kater zitten.

Professionele ruimte
Belangrijk is dat professionals de ruimte krijgen om hun vakmanschap optimaal vorm te geven, zegt VCP-voorzitter Nic van Holstein. “Laat ze vooral doen waar ze goed in zijn, zodat zowel het bedrijf als de samenleving er beter van worden. Veel administratieve handelingen houden het werk nu alleen maar op, daar kun je ook automatisering voor inzetten. Dit vergroot ook het plezier in je werk, waardoor bedrijven mensen makkelijker kunnen vasthouden.”

VCP wil ruimte voor professionele ontwikkeling: vakmanschap, beroepsopleiding en loopbaanontwikkeling

• Professional centraal in alle fasen van het leven
• Professionals zijn onderdeel van de oplossing, zij kunnen vanuit professie bijdragen aan innovatie en transities.
• Professionele autonomie en (mede)zeggenschap is hard nodig in plaats van werkdruk en regeldruk.
• Investeer in professionals: vakmanschap en beroepseer.
• Verbeter sociale innovatie, hybride werken, roosteren en verlof.

De VCP vraagt met grote regelmaat aandacht voor de positie en de waarde van professionals. Hun werk draait om vakmanschap, kennis van zaken en de wens zich blijvend te kunnen ontwikkelen. De VCP vindt het belangrijk dat professionals de ruimte krijgen om hun werk goed te doen en niet beperkt worden door allerlei regels en werkdruk. Professionele ruimte zorgt voor groei en voor meer werkplezier. In het MLT-advies dat de sociale partners in 2022 uitbrachten, wordt het belang van professionele ruimte meerdere malen benadrukt.

In de uitvoering is het belangrijk dat professionals daarom meer ruimte krijgen voor ‘beslisruimte’. Het beschikken over voldoende vakmensen is belangrijk. Het kabinet wil samen met onderwijsinstellingen, overheden en sociale partners aan de slag om vakmensen op te leiden en, waar nodig, om of bij te scholen.

Onderwijs en zorg
Investeren in goede en voldoende leraren en zorgprofessionals, professionele ontwikkeling bevorderen en van (bij)scholing prioriteit maken is belangrijk.

Scholing en werkgeluk
“Mensen willen interessant en relevant werk doen”, zegt Van Holstein. Scholingsmogelijkheden en de mogelijkheid voor werknemers om zich te ontwikkelen zijn daarbij belangrijk. “Dat kan in kleine dingen zitten: ga het gesprek aan met je mensen, geef ze bijvoorbeeld de ruimte om in de onderneming te ontwikkelen en maak dat indien nodig mogelijk met scholing. Door de grote transities zal er de komende tijd veel behoefte zijn aan technisch personeel. Zorg dan ook dat je professionals in huis hebt, die die veranderingen kunnen vormgeven.”

Meer professionele ruimte
Belangrijk is dat professionals de ruimte krijgen, het gebrek aan autonomie in met name de maatschappelijke sectoren gaat ten koste van het vakmanschap. Professionele ruimte en goed werkgeverschap lonen. Goed werkgeverschap is geen overbodige luxe met name juist in de maatschappelijke sectoren. Eerder bleek al dat het belang van goed management in Nederland een onderschatte factor is en dat hier nog veel te winnen is, maar dat ook de zelfoverschatting van managers in Nederland te hoog is. Juist ook in de maatschappelijke sectoren komt het achterblijven van goed werkgeverschap en goede managementkwaliteiten naar voren. Daarnaast is het belangrijk dat administratieve lasten beperkt worden door meer te vertrouwen op de professional en niet verstorend zijn in het werk dat gedaan moet worden. Dit vergroot ook het plezier in je werk. De overheid zal hierin zijn verantwoordelijkheid moeten nemen door te kijken naar de eigen rol in het creëren van deze administratieve lasten. Maar ook in het bedrijfsleven kunnen nog veel stappen gezet worden.

Lees hier de volledige brief van de VCP.