Transities: samen nieuwe paden bewandelen

Wat betekent transitie en verandering voor jou persoonlijk?

“Net als iedereen heb ik ook in mijn leven soms te maken gehad met tegenslagen en teleurstellingen. Tegenslagen dwongen me tot transitie en verandering: teleurstellingen gaven me het inzicht dat transitie en verandering onvermijdelijk waren. Voor mij is transitie daarmee een heel dynamisch begrip bestaande uit drie processtappen: acceptatie, aanpassing en anders doorgaan.

Als het tegenzit is het niet altijd gemakkelijk om te accepteren wat er gebeurt. Het is niet altijd prettig om je aan te passen aan de nieuwe omstandigheden en het is niet altijd leuk om weer door te gaan. Maar zo loopt het leven. En er is een begrip dat de drie stappen met elkaar verbindt. Want je hebt voor het proces van transformatie moed nodig. Moed om te accepteren wat je soms niet wilt accepteren, moed om je aan te passen en moed om met nieuwe inzichten weer door te gaan”.

Wat betekent transitie en verandering voor de VCP?

“Voor bedrijven en organisaties werken de drie stappen van transitie eigenlijk niet anders. De VCP is vrijwel permanent in overleg over beoogde veranderingen of transities op sociaal terrein, waarbij het gesprek altijd gaat over de acceptatie van de noodzaak tot verandering, de veranderingen die nodig zijn en de vernieuwingen die horen bij het nieuwe sociale perspectief”.
In het DNA van onze professionals die aangesloten zijn bij onze vakcentrale zitten zelfredzaamheid en professionele ambities opgesloten. Vanuit deze ambities voelen zij een grote maatschappelijke betrokkenheid bij het wel en wee in onze samenleving en willen zij hier onze bijdrage leveren. En wij vertalen als vakcentrale hun stem.

Onze primaire focus bij de VCP zit op de onderwerpen ‘werk en inkomen’ in de meest brede zin. Juist op dat terrein zien we de laatste jaren sterk gewijzigde omstandigheden. De sociale verhoudingen in ons land zijn veranderd. Een belangrijke transitie is bijvoorbeeld hoe we deze, met oog voor draagvlak, verbinding en respect, mede opnieuw proberen vorm te geven.
Voor ons is belangrijk dat we altijd oog blijven houden voor de menselijke maat. Hoe pakken maatregelen in de praktijk uit?”

Tekst loopt door onder afbeelding

Je vindt dit een belangrijk onderwerp he?

“Klopt. Het is voor mij de kern van het bestaan van de VCP. We kunnen niet voorkomen dat de wereld verandert. Dat het land verandert. Dat sociale zekerheden veranderen. Maar we kunnen er wel voor zorgen dat de sociale consequenties scherp in beeld blijven en we oog en oor blijven houden voor de kwetsbare groepen. In mijn ogen is verandering en transitie anno 2022 onvermijdelijk. Maar er moeten vangnetten blijven bestaan voor mensen die minder goed voor zichzelf kunnen zorgen. En er moet perspectief blijven en hoop. Want hoe onzeker makend verandering ook is en hoe lastig het ook soms is om te accepteren dat de samenleving sneller verandert dan je lief is, perspectief en hoop moet er blijven. Wij kunnen hier als VCP ene geweldige bijdrage leveren.
Wat mij betreft was Corona een geweldige testcase voor ons als samenleving maar ook voor ons als vakcentrale. Ineens stond de wereld even op haar kop. Noodgedwongen moest veel ‘normaal’ overboord worden gegooid en moesten we ‘nieuw normaal’ leren implementeren. En ineens kon er veel wat jaren onbespreekbaar leek. Denk dan aan het nieuwe thuiswerken dat ineens de norm werd. Of de NOW-steun voor bedrijven en organisaties. Maar ook de geweldige druk die ineens stond op snelle besluitvorming. Ineens was er geen tijd meer om eindeloos te polderen en te overleggen maar moesten besluiten snel genomen worden. Acceptatie – aanpassen en anders doorgaan in optima forma. Ik ben ervan overtuigd dat het vermogen van mensen en organisaties om deze stadia met moed in te vullen, doorslaggevend zal zijn in de vraag wie uiteindelijk succesvol zal zijn”

Als het zo bepalend is, hoe kijk jij dan naar een mogelijk perspectief voor de VCP in transitie?

“Mooie vraag. Er zijn zeker onderwerpen waar de VCP zich, wat mij betreft, verder op kan ontwikkelen. Zo blijkt uit onderzoeken naar de vraag welke instituties de Nederlanders anno 2022 als meest betrouwbaar achten, juist de vakbeweging het vaakst is genoemd. Dat is natuurlijk fantastisch maar dit stelt ook eisen aan ons. De Nederlandse arbeidswetgeving in ons land dwingt ons ook om (gratis) te onderhandelen voor niet-leden. Dit maakt een lidmaatschap dus minder aantrekkelijk. Wat mij betreft is dit een onderwerp dat aan verandering toe is want als het nauwelijks loont om lid te worden, komen op termijn financiering en draagvlak onder druk te staan. Dit zullen de werkgevers vermoedelijk een minder groot probleem vinden maar dit is op termijn een groot probleem voor ons. Ik zou ook graag zien dat, los van onze arbeidsvoorwaardelijke inzet, er veel meer aandacht komt voor een verdere uitwerking van de zogenaamde professionele standaarden in ons werk. Op sommige plekken gebeurt dit al zoals bij de piloten en het medische personeel maar dit mag, wat mij betreft, breder worden getrokken en voor veel meer beroepsgroepen gaan gelden. Professionele standaarden met elkaar delen, en best practices. Van elkaar leren en je vak heel serieus nemen; dat is wat mij betreft heel belangrijk voor de toekomst.
Maar er zijn nog meer onderwerpen die ik graag op de agenda zie staan. De arbeidsmarkt bijvoorbeeld zou wat mij betreft doelmatiger en robuuster ingericht moeten worden. Het voelt nu vaak als los zand, waarbij bedrijven zich te vaak opwerpen als koppelbazen en handelaren en zo iedere vorm van regulering ontdoken wordt of tegengewerkt wordt. Ik zou dit graag als een publieke/privaat initiatief willen zien. Het rare is dat zelfs de Albert Cuypmarkt met haar marktmeester meer regulering kent dan de arbeidsmarkt in ons land. De schaarste op de arbeidsmarkt het komend decennium zal hier ook zijn stempel op gaan drukken.

En ik zou graag minder zelfgenoegzaamheid bij de werkgevers in de marktsector willen zien. Meer verbindend leiderschap. Minder Bokito’s in de Raden van Bestuur. Meer verbinding en empathie. Meer begrip voor elkaar, meer samenwerking. Minder financieel gedreven bestuurders maar ideologisch gedreven bestuurders die werken vanuit een goed hart. Ik ben ervan overtuigd dat als de kwaliteit van de bestuurders in de Boardrooms wordt verbeterd, het Nederland echt verder gaat helpen.

Transitie en verandering: je ziet het overal. In de samenleving. Maar dit alles kan niet zonder perspectief en lotsverbondenheid. Zonder hoop en verbinding. Accepteren-aanpassen en anders doorgaan. Ik kijk met plezier en nieuwsgierigheid uit naar de toekomst.”