Corona brengt sociale partners bij elkaar

De Stichting van de Arbeid bestond vorig jaar 75 jaar. Hebben jullie dat nog kunnen vieren ondanks corona?
Alle voorbereidingen waren al in volle gang. De locatie was geboekt, het programma stond vast, sprekers en ruim 350 gasten waren uitgenodigd waaronder niet in de laatste plaats de koning. De coronacrisis gooide roet in het eten en we hebben de hele viering moeten afzeggen. We dachten eerst het met een jaar uit te stellen maar rond 17 mei 2021 zal het ook nog een sobere viering moeten blijven en we weten niet welke vorm dan wel mogelijk is. Het bestuur heeft daarom besloten dit op zich gedenkwaardige jubileum definitief te schrappen. Eigenlijk was er ook geen tijd om het op een andere manier te vieren want de coronacrisis eiste en eist nog steeds alle tijd en energie op van de zes aangesloten werkgevers- en werknemersorganisaties en het secretariaat. Wel was er al een jubileumboek in de maak en die is ook zonder al te veel tamtam verschenen.

Wat is de impact geweest van corona op de werkzaamheden van de StvdA?
De impact is nog steeds enorm. Vanaf begin maart 2020 hebben de zes voorzitters van de aangesloten organisaties wekelijks of op z’n minst tweewekelijks overleg met de bewindspersonen van de ministeries van SZW en EZK over de vormgeving van de elkaar opvolgende steun- en herstelpakketten, maar ook over zaken als beschermingsmiddelen en het test- en vaccinatiebeleid. De Agendacommissie heeft de maandelijkse overleggen sindsdien opgeschaald naar wekelijks en dat geldt ook voor de overleggen met de directeur–generaal Werk van SZW. Er zijn tal van werkgroepen ingesteld om onderdelen uit het steunpakket uit te werken dan wel te bekijken wat nodig is. Maar ook andere overleggen zijn intensiever geworden, zoals met de uitvoeringsorganisaties. Ik denk dat de sociale partners op centraal niveau niet eerder zo ’n druk maar ook bezorgd jaar achter de rug hebben en dat zal nog wel even voortduren. De dagelijkse problemen en zorgen van ondernemers en werknemers moeten zo veel mogelijk opgelost en verlicht worden maar hoe langer de crisis aanhoudt, des te moeilijker wordt dat.

Tekst gaat verder onder afbeelding

Wat heeft dit betekend voor het functioneren van de polder in het algemeen?
De polder kent al 75 jaar ups en downs. Maar meteen bij het aanbreken van de crisis zochten werkgevers en werknemersvertegenwoordigers elkaar op. Han Busker en Hans de Boer (die helaas veel te vroeg gestorven is) namen direct het initiatief om wekelijks om tafel te gaan zitten met de bewindspersonen en op alle fronten werd de samenwerking opgezocht. Sociale partners drongen meteen al aan op een fors steunpakket en dat kwam er al snel. Misschien niet perfect, maar er was ook geen tijd om eerst heel zorgvuldig allerlei regelingen te bespreken. Het moest snel om werkgelegenheid te behouden en bedrijven in de lucht te houden. Het is ook geen tijd om vechtend over de straat te gaan omdat er sprake was van een gezamenlijk probleem dat helaas nog steeds voortduurt. Dan is het een voordeel dat er een Stichting van de Arbeid bestaat, omdat ze elkaar goed kennen en elkaar meteen weten te vinden.

Hoe zie jij 75 jaar Stichting van de Arbeid in dit licht? Het ging er in het verleden wel eens stevig aan toe: de viering van 25 jaar StvdA ging niet door wegens ruzie.
Dat de viering in 2020 niet doorging was pure overmacht. Persoonlijk denk ik ook dat het niet erg passend is als de vertegenwoordigers van werkgevers en werknemers een feest houden ten tijde van een periode dat er mensen zijn die hun baan verliezen en veel ondernemers nauwelijks het hoofd boven water kunnen houden. Natuurlijk is het jammer (niet in de laatste plaats voor degenen die hier veel tijd in gestopt hadden zoals mijn voorganger Jannie Mooren), maar eigenlijk is het nog veel mooier om te zien dat de polder in tijden van crises op z’n sterkst is door de samenwerking op te zoeken.

Je hebt zelf eerder gewerkt voor de MHP, de voorganger van de VCP. Hoe neem jij de VCP nu waar als vakcentrale en speler in het sociaal economisch overleg?
Ja, ik heb ruim 20 jaar historie bij de VCP liggen. Het is lastig een-op-een vergelijken met de periode toen ik nog werkzaam was bij de MHP. De samenstelling van de achterban is gewijzigd, de medewerkers van het secretariaat zijn grotendeels andere personen en de omstandigheden vandaag de dag zijn ook weer anders. Maar de VCP zal een toegevoegde waarde houden zolang de aandacht voor specifieke groepen niet vanzelfsprekend door anderen wordt opgepakt. Het tegelijkertijd dienen van het algemeen belang en de specifieke belangen van de eigen achterban behartigen, kan soms op gespannen voet met elkaar staan. Het is dan zoeken naar een juiste balans daarin om iets te bereiken. Ik vind dat de VCP daar nog steeds goed in slaagt.