Informatie voor kaderleden l Nummer 14, 2008

Inhoud:
• MHP verwerpt koehandel kabinet met de koopkracht
• MHP roept minister Bos op zijn verantwoordelijkheid te nemen
• Filevrijedag !
• Handreikingen Bedrijfshulpverlening en Zwangerschap & Arbeid voor Arbocatalogi
• Betrokken werknemers essentieel voor veilig werken
• Brugbanen: Loonkostensubsidie voor herbeoordeelden
• Risico Inventarisatie en Evaluatie wordt steeds gemakkelijker
• Zend een effectieve, geïntegreerde aanpak van risicobeoordeling in !
• Stichtingsaanbeveling over de inzet van gelden uit sector-/O&O-fondsen
• Overgewicht

”MHP verwerpt koehandel kabinet met de koopkracht”

Aldus de reactie van MHP-voorzitter Richard Steenborg op het kabinetsvoornemen om de BTW-verhoging van 1 januari a.s. uit te stellen in ruil voor loonmatiging. “CAO-lonen zijn al gematigd. Met deze koehandel van het kabinet wordt ook 2009 een zuur jaar voor de middengroepen. Er komen nieuwe lastenverzwaringen zoals duurdere kinderopvang, zogenaamde gratis schoolboeken die toch verrekend worden met een paar honderd miljoen aan uitgaven, en stijgende energietarieven om maar wat te noemen. Waar blijft het echte zoet voor de middengroepen bij ook nog eens een inflatie van 3,5 procent ? En wat heeft het kabinet nog meer in petto ? Incidentenpolitiek zonder een totaalplaatje, dat is dit kabinetsbeleid”, aldus Steenborg.

MHP roept minister Bos op zijn verantwoordelijkheid te nemen

“De kwartaalcijfers van Fortis hebben de financiële onzekerheid bij het bankconcern helemaal niet weggenomen. Fortis zit in zwaar weer en lijkt nu zelf een overnameprooi te zijn. De minister van Financiën moet nu echt zijn verantwoordelijkheid nemen”.
Dat zegt Richard Steenborg op de website van de MHP in een reactie op de kwartaalcijfers van Fortis. De MHP is met haar bonden De Unie en BBV marktleider in de all finance.
Wettelijk heeft Bos de mogelijkheid om, op advies van DNB, de overname van een Nederlandse bank tegen te houden. BBV-voorzitter Joop de Vries en De Unie-voorzitter Jacques Teuwen hebben over de zorg van de MHP-bonden een brief aan de minister van Financiën gestuurd.
“Bos was passief bij de overname van ABN AMRO vorig jaar. De overname terugdraaien kan niet. Maar hij kan een helder signaal geven dat de continuïteit van Fortis ABN Amro bij hem nu prioriteit heeft en dat de Nederlands-Belgische bank op voorhand niet zomaar over te nemen is”, aldus de MHP-voorzitter.

Filevrijedag !

Goede bereikbaarheid van regio’s en bedrijven en een vlotte doorstroming van verkeer en vervoer zijn belangrijke voorwaarden voor de economische ontwikkeling en een beter milieu in Nederland.
De MHP vindt het van belang dat op korte termijn een structurele verbetering van die bereikbaarheid wordt gerealiseerd.
Een initiatief van het samenwerkingsverband van ANWB, Rabobank en NS om op donderdag 9 oktober 2008 (op vrijwillige basis) een filevrije dag na te streven juicht de MHP toe. De vakcentrale roept werkgevers en werknemers op om de werkzaamheden die dag zò te organiseren dat het ook echt een filevrije dag wordt.

Handreikingen Bedrijfshulpverlening en Zwangerschap & Arbeid voor Arbocatalogi

De Stichting van de Arbeid (StvdA) heeft twee handreikingen uitgegeven ten behoeve van opstellers van arbocatalogi. De Handreiking Bedrijfshulpverlening en de Handreiking Arbomaatregelen Zwangerschap & Arbeid zijn bedoeld om in een arbocatalogus over deze twee onderwerpen nadere afspraken te maken.
In een arbocatalogus kunnen de afspraken specifiek worden gemaakt voor een branche of sector. De handreikingen bieden dus de nodige ruimte voor maatwerk per branche of bedrijf. De handreiking BHV is vooral voor MKB-branches en voor branches met relatieve lage brand- en ongevalrisico’s. Voortaan moeten in de RI&E de daadwerkelijke brand- en ongevalrisico’s in kaart worden gebracht en de maatgevende factoren worden geïnventariseerd. De handreiking geeft vooral aanwijzingen over hoe afspraken in een arbocatalogus vormgegeven kunnen worden.
De Handreiking Zwangerschap & Arbeid beschrijft hoe branches aanvullende arbomaatregelen kunnen vaststellen, die bedrijven kunnen nemen ter bescherming van de zwangerschap, het ongeboren kind, de zuigeling en de werkneemster zelf in de zwangerschap en periode van borstvoeding.
Beide Handreikingen zijn te downloaden als pdf-document via www.unie-arbocatalogus.nl of via de StvdA (www.stvda.nl).

De arbocatalogus, geen zinnig mens kan zonder ?

Betrokkenheid werknemers essentieel voor veilig werken

Moet je als branche of bedrijf kiezen voor een arbocatalogus of voor een doeltreffende aanpak van veilig en gezond werken ? De berichtgeving over de arbocatalogus is er vaak een van: ‘Geen zinnig mens kan zonder !’ en ‘Een catalogus is pas echt een garantie voor een goed arbobeleid !’ De StvdA promoot de arbocatalogus sterk en roept branches op toch vooral snel een catalogus op te stellen en ter toetsing aan te bieden. Anders zou men de subsidie wel eens mis kunnen lopen. Welke keuze verdient de voorkeur: in korte tijd een catalogus opstellen of de catalogus aangrijpen om tot een substantiële verbeterslag te komen ? En welke rol kunnen vakbonden en ondernemingsraden daarin spelen ?
Eenduidigheid over wat een goede catalogus is, is er niet. Wat wel vast staat, is dat het fenomeen catalogus volop kansen biedt voor een kwaliteitsslag van het arbobeleid in branche en bedrijf.

Cultuuromslag
Een echte kwaliteitslag op gebied van veilig en gezond werken is te maken met een cultuuromslag in de bedrijven en bedrijfstakken. De nieuwe cultuur zou moeten zijn dat allen van laag tot hoog doordrongen zijn van de noodzaak van veilig werken. Zoals je in de auto stapt en een van je eerste handelingen het vastklikken van je gordel is. Zo vanzelfsprekend zou veilig werken moeten zijn. Voor de directie is het dan een van de aspecten waaraan de bedrijfsvoering moet voldoen; leidinggevenden sturen erop en worden erop afgerekend en uitvoerenden houden zich aan de regels omdat die in hun eigen belang zijn en in dat van het bedrijf. Kortom, het is ‘not done’ om onveilig en ongezond te werken.

Vakbond of adviesbureau
Het afgelopen decennium zijn er belangrijke stappen gezet om tot meer maatwerk te komen in de arboregelgeving. Een belangrijke eerste stap was die van de arboconvenanten waarbij overheid, werkgevers en werknemersorganisaties afspraken maakten over de vaststelling van de belangrijkste risico’s in de diverse branches. Vervolgens werden per branche instrumenten en maatregelen ontwikkeld om die risico’s terug te dringen. De volgende stap is gezet door de herziening van de Arbo-wet per 1 januari vorig jaar. De overheid, verantwoordelijk voor het publieke domein, maakt doelvoorschriften via wet- en regelgeving. Werkgevers en werknemers zijn nu samen verantwoordelijk voor de middelen waarmee aan de arbodoelen kan worden voldaan. De convenanten worden over het algemeen genomen als succesvol gezien. Her en der tonen de cijfers aan dat verzuim is afgenomen. Toch blijkt dat over de hele linie de convenanten er niet voor hebben kunnen zorgen dat de diverse maatregelen daadwerkelijk zijn ‘geland’ op de werkvloer. Hoe zinnig de resultaten ook zijn, het is toch veelal een operatie van branchebegeleidings-commissies, deskundigen en adviesbureaus gebleven. Het gevaar ligt op de loer dat dit patroon zich gaat herhalen bij het ontwikkelen van arbocatalogi. De adviesbureaus staan alweer klaar, de subsidiepot lonkt en de overheid pronkt graag met alweer een tot stand gekomen catalogus. Het is aan de vakbonden om de arbocatalogus aan te grijpen om te komen tot een cultuuromslag. Dat kan door de leden, de werknemers, intensief te betrekken bij het tot stand komen van de catalogus. Wat ervaren zij als belangrijke risico’s en wat zien zij als werkbare oplossingen ? Werknemers signaleren vaak risico’s die door deskundigen niet worden waargenomen. Maatregelen en oplossingen waarbij werknemers zijn betrokken, zijn effectiever.

Ondernemingsraad
Ondernemingsraden kunnen een goed inzicht hebben in het arbobeleid van de onderneming. Dat is immers instemmingsplichtig. Samenwerking met de OR biedt vakbonden uitgelezen kansen werknemers bij arbo te betrekken.

Kwaliteit kost tijd
Moet je als branche of bedrijf kiezen voor een arbocatalogus of voor een doeltreffende aanpak van veilig en gezond werken ? Het lijkt een onzinnige vraag, maar toch, een catalogus staat niet zonder meer garant voor een doeltreffende aanpak. Een doeltreffende aanpak kost tijd. Tijd die gemoeid gaat met het intensief betrekken van werknemers in het hele proces van inventarisatie van risico’s en ontwikkelen van oplossingen en maatregelen. Tijd ook, die gemoeid is met de implementatie. Daarna volgt, onvermijdelijk voor een serieuze aanpak, evaluatie en bijstelling van de maatregelen. Het op afstand bedenken van mooie maatregelen kan in kortere tijd, maar leidt niet tot echt maatwerk, niet tot een cultuuromslag en blijft opereren in de marge.

Brugbanen: Loonkostensubsidie voor herbeoordeelden

Werkloze herbeoordeelde voormalig arbeidsongeschikten hebben vanaf 29 februari jl. meer gelegenheid om een nieuwe baan te vinden, omdat werkgevers een jaar lang een loonkostensubsidie kunnen ontvangen als zij herbeoordeelden op een vacature aannemen. Deze gesubsidieerde banen worden brugbanen genoemd. De loonkostensubsidie helpt werkgevers de loonkosten laag te houden tijdens deze periode. Het doel is dat de werknemers op een brugbaan na de subsidieperiode zoveel werkervaring, kennis en vaardigheden hebben opgedaan dat zij kunnen doorstromen naar een reguliere baan.
De subsidie bedraagt ten hoogste 50 procent van het minimumloon (ca. 8.000 euro). De MHP heeft erop aangedrongen om een subsidie te verlenen van maximaal 50 procent van het loon, zodat ook middelbaar en hoger opgeleide herbeoordeelden een grotere kans zouden maken om aan het werk te komen. Helaas heeft het kabinet deze wens om budgettaire redenen afgewezen.
Het gaat om mensen die een WAO-, WAZ- of Wajong-uitkering (hebben) ontvangen, op 1 juli 2004 50 jaar of jonger waren en herbeoordeeld zijn of worden in het kader van de herbeoordelingsoperatie. De loonkostensubsidie wordt uitgevoerd door het UWV.

Risico Inventarisatie en Evaluatie wordt steeds gemakkelijker

Met digitale RI&E-instrumenten, een speciaal steunpunt en een vernieuwde website wordt het voor bedrijven veel gemakkelijker om een Risico Inventarisatie en Evaluatie (RI&E) op te stellen. Bedrijven zijn wettelijk verplicht om een RI&E op te stellen en deze te laten toetsen door een arbodeskundige. Een bedrijf dat dit nalaat, krijgt een boete. Toch maken nog lang niet alle bedrijven zo’n RI&E. Dat is jammer, want het wordt steeds gemakkelijker. Het Steunpunt RI&E-instrumenten, waarin ook de MHP is vertegenwoordigd, geeft antwoord op vragen van werkgevers en werknemers. Daarnaast ontwikkelt het Steunpunt samen met brancheorganisaties digitale RI&E instrumenten; modellen waarmee de dikke pakken papier die voorheen nodig waren voor de RI&E niet meer nodig zijn. Alle ontwikkelde instrumenten zijn toegankelijk via een vernieuwde website (www.rie.nl).
Inmiddels zijn er al 80 digitale branche- RI&E-instrumenten ontwikkeld. Onlangs kreeg het Steunpunt subsidie om nog eens tien brancheorganisaties hierbij te ondersteunen. Het enige wat de branche hoeft te doen is tijd en menskracht vrijmaken, zowel aan werkgevers- als aan werknemerskant. Mocht u nu denken: dat is wel wat voor mijn branche, geef dat dan door aan Erna Heerschop (hrs-e@unie.nl), de MHP-vertegenwoordigster in het Steunpunt RI&E-instrumenten.

Zend een effectieve, geïntegreerde aanpak van risicobeoordeling in !

Onder de noemer ‘Een gezonde werkplek’ roept het Europees Agentschap voor Veiligheid en Gezondheid op het Werk op tot het inzenden van goede praktijken. Prijs: een Goede Praktijken Award, waarmee ondernemingen of organisaties worden erkend, die zich onderscheiden door een vernieuwende en integrale aanpak.
De MHP vindt aandacht voor een gezonde werkplek van groot belang. Werkdruk en stress kunnen optreden als gevolg van een slechte organisatie van het werk. Hieruit voortvloeiende risico’s kunnen effectief worden aangepakt door een goede risicobeoordeling.
De Nederlandse afdeling van dit Europees Agentschap, waarin ook de MHP is vertegenwoordigd in de persoon van Erna Heerschop, is nu op zoek naar Nederlandse succesvolle projecten/methodes gericht op zo’n effectieve, geïntegreerde aanpak van risicobeoordeling. Aan de hand van een risicobeoordeling kunnen effectieve maatregelen worden getroffen om de veiligheid en de gezondheid van werknemers te beschermen.
Kent u een dergelijk succesvol project, dien dit dan in vóór vrijdag 5 september 2008. Meer informatie over de Goede Praktijken competitie, waaronder het aanmeldingsformulier, vindt u op http://nl.osha.europa.eu/euweek/2008/gpcompetitie.

Stichtingsaanbeveling over de inzet van gelden uit sector-/O&O-fondsen

Op 23 juli heeft de StvdA een aanbeveling aan decentrale cao-partijen uitgebracht over de inzet van gelden uit sector-/O&O-fondsen en niet aan (sector)fonds gebonden ondernemingen. De aanbeveling is bedoeld om de Participatietop-afspraken mee te kunnen realiseren. Onderhandelaars kunnen er tips uit halen, die voor hun sector/onderneming relevant en doeltreffend kunnen zijn.
Duurzame inzetbaarheid van werknemers is cruciaal voor de productiviteit van ondernemingen en de arbeidsmarktpositie van werknemers. Gelet op de ontwikkeling van de kenniseconomie neemt het belang van scholing en employability toe. Tijdens de Participatietop van juni 2007 hebben de Stichtingspartijen, waaronder de MHP, met het kabinet en de VNG een aantal doelstellingen ge(her)formuleerd op het gebied van scholing en employability en zijn afspraken gemaakt over de uitvoering daarvan. Een deel van die afspraken is overigens weer een gevolg van de Werktopafspraken uit december 2005. De op 23 juli uitgebrachte Stichtingsaanbeveling vloeit voort uit al deze afspraken.
De StvdA beveelt fondsbesturen aan om te bespreken of het wenselijk en mogelijk is om die activiteiten, die een bijdrage kunnen leveren aan de realisatie van de Participatietopafspraken, in aanmerking te laten komen voor financiering uit O&O-fondsen. Eveneens wordt de niet aan (sector)fonds gebonden ondernemingen aanbevolen om na te gaan of een bijdrage aan het realiseren van deze doelstellingen kan worden geleverd. Specifiek beveelt de StvdA aan om te kijken of gelden uit sector-/O&O-fondsen ingezet kunnen worden t.b.v. van een aantal specifieke onderwerpen, waaronder scholing voor flexwerkers en laaggeletterden binnen het bedrijf. Van groot belang vindt de MHP ook de aandacht voor Van Werk Naar Werk-trajecten binnen en buiten de eigen sector en voor de bevordering van loopbaangerichte scholing, omdat hiermee de werkzekerheid van werknemers versterkt kan worden.
Enige aarzelingen heeft de MHP bij de suggestie om individuele trekkingsrechten (persoonlijk leer- en ontwikkelingsbudget) ter beschikking te stellen. Natuurlijk is het mooi als er een scholingspot is voor iedereen, maar het mooie van een fonds is nu juist dat de kosten van allen door allen gelijkelijk worden gedragen. Bij invoering van individuele trekkingsrechten laten degenen die er geen gebruik van maken geld liggen, dat wellicht beter besteed had kunnen worden door degenen met onvoldoende budget.
Interessant is wel weer de suggestie om EVC-trajecten te ontwikkelen en te gebruiken. EVC betekent Eerder Verworven Competenties en de reclamenaam ervoor is inmiddels ervaringscertificaat; deze naam geeft ook precies de waarde van een EVC-document aan.
De aanbeveling kan worden gedownload op de website van de StvdA (www.stvda.nl).

Overgewicht

Op vrijdag 19 september a.s. organiseert de Netherlands School of Public and Occupational Health (NSPOH) een symposium met de titel: Leefstijl: waar bemoei je je mee?!
Het symposium richt zich nadrukkelijk zowel op de bedrijfsgezondheidszorg als op de volksgezondheid. Qua onderwerpen, sprekers en bezoekers verwacht de organisatie op deze dag op een vruchtbare kruisbestuiving tussen de verschillende werkvelden.
Zoals de titel al aangeeft, is het thema van het symposium de bemoeizorg en de vraag hoe ver deze kan of mag gaan (kun je bv. werknemers aanspreken op een ongezonde leefstijl, stimuleren tot een betere leefstijl ? Wiens verantwoordelijkheid is het eigenlijk ?) Ook beoogt het symposium deelnemers inzicht te geven in de laatste ontwikkelingen, mogelijkheden, beleid en controverses.
Dagvoorzitter is Ivan Wolffers. In de ochtend staan drie sprekers gepland. In de middag zijn er workshops op het gebied van leefstijl: voeding; leefstijlprogramma’s voor bedrijven; interventie met behulp van mindfulness, een van oorsprong boeddhistische aandachtstraining waarbij de deelnemers moeten leren zich op het hier en nu te richten; ethiek van preventie e.a.
Ook de MHP (Erna Heerschop) zal samen met VNO-NCW (Machel Nuyten) vanuit het Convenant Overgewicht, waarin de MHP participeert, een workshop geven met als thema ‘Rol werkgever en werknemer, kansen en bedreigingen’.
Voor meer informatie en aanmelding: www.NSPOH.nl onder het kopje ‘Nieuws’.

Klik hier voor een artikel over de start van het Convenant Overgewicht.