Sparen is niet voor niets een deugd

De afgelopen tijd is er in media, wetenschap en politiek volop aandacht geweest voor de vermogensverdeling in Nederland en de rest van de wereld. Daarin wordt soms rechtvaardiging gevonden voor verstrekkende ideeën over het belasten van vermogen. Aan het belang van sparen en vermogen voor huishoudens wordt dan vaak voorbijgegaan.

Er moeten geen overhaaste conclusies worden getrokken. In Kamervragen heeft het kabinet vorige week aangegeven dat er geen rapporten van internationale organisaties bekend zijn, waarin de vermogensopbouw in Nederland als een probleem wordt aangestipt. In Nederland hebben zich de afgelopen decennia geen grote wijzigingen in vermogensverdeling voorgedaan. 

Er doet zich in de discussie spraakverwarring voor doordat in statistieken en rapporten vaak verschillende definities van ‘vermogen’ (wel of niet met woning, pensioen of andere vermogenscomponenten) worden gebruikt. Tenslotte gaan economische of internationale analyses vaak voorbij aan de maatschappelijke waarde van sparen en vermogensopbouw.

Afgelopen jaren zijn al verschillende faciliteiten voor vermogensopbouw versoberd, bijvoorbeeld hypotheekrenteaftrek en de ruimte voor pensioenopbouw, maar recent ook het leenstelsel in het onderwijs. Op de langere termijn gaat dit zeker invloed hebben op vermogensopbouw en spaargedrag van vele huishoudens gedurende hun levensloop. De maatregelen die sparen ontmoedigen, lijken vaak gedreven door fiscale opbrengsten op de korte termijn. Het gaat voorbij aan de functie van sparen en vermogensopbouw voor huishoudens en de maatschappij. Sparen zorgt voor zekerheid in onzekere tijden en vermogen is nodig om te kunnen investeren. Sparen is niet voor niets een deugd.

De VCP wil het debat over vermogensopbouw minder verengd voeren en ziet het belang van vermogensopbouw en sparen voor de toekomst dan ook graag grondiger terugkomen in het brede debat over vermogensverdeling.