Corona-crisis: zoeken naar nieuw perspectief

Kwetsbaar

Een economisch dipje zien we meestal wel aankomen. Maar hoe anders is dat met de huidige crisis. De economie is wereldwijd met piepende remmen tot stilstand gekomen. En dat door een virus dat met het blote oog niet eens zichtbaar is. Op alle fronten laat de crisis zien hoe kwetsbaar we zijn, door bijvoorbeeld ziekte of ontslag.

Korte termijn

Maar onze kwetsbaarheid gaat om meer dan dit: de coronacrisis heeft bijvoorbeeld laten zien hoe afhankelijk we zijn. Er wordt bijna gevochten om medicijnen of medische hulpmiddelen omdat we in het verleden hadden bedacht dat we productieprocessen maar beter naar het buitenland konden verplaatsen. We hebben onze kwetsbaarheid vergroot met verdienmodellen die puur op de korte termijn zijn gericht, zonder acht te slaan op zaken als biodiversiteit, schone lucht, watervoorraden of bossen die nu tegen de vlakte gaan voor biomassa (als zogenaamde oplossing voor het klimaatvraagstuk).

Onze eigen rol

Ook als burger moeten we de hand in eigen boezem steken: waar bij de financiele crisis tien jaar geleden nog werd gedacht dat dat wel eens de omslag zou kunnen zijn naar een duurzamere wereld, zijn we met zijn allen alleen maar meer gaan reizen en consumeren in een wereld die steeds verder globaliseerde. Mede door onze reisbewegingen kon het virus zich vanuit China in no time over de wereld verspreiden. En als we niet goed uitkijken, nu de maatregelen worden versoepeld, lopen we risico een tweede golf over ons af te roepen. Ook mogen we niet uitsluiten dat virussen als corona in de toekomst vaker zullen voorkomen.

Kans pakken

Het probleem is niet alleen dat we kwetsbaar zijn, maar dat we ons zelf heel kwetsbaar hebben gemaakt en dat we het deels in eigen hand hebben. Zo bezien zou je de corona-crisis ook als kans kunnen zien. De SER-denktank die onlangs rapport uitbracht, spreekt van een wake up call en roemt de saamhorigheid die bijvoorbeeld in tal van burgerinitiatieven te zien is. Inderdaad een hoopvol teken. De antiracismebetogingen zou je ook zo kunnen zien: samen een eind durven maken aan wat gewoon niet deugde.

Lessen trekken

Het zou mooi zijn als de crisis leidt tot een nieuwe stip op de horizon waarin we verder durven kijken dan onze neus lang is en bestaande systemen compleet op de schop durven nemen. We moeten het lef hebben om samen lessen te trekken uit het verleden en daar ook echt iets mee doen. Overheid, bedrijven en samenleving zijn samen aan zet, zodat er nieuw perspectief ontstaat waarin we veilig verder kunnen leven. Dan wordt het nog wat met ons.