Coronatest: pas op voor glijdende schaal bij werknemers
12 mei 2021
De VCP wil niet naar een samenleving waarbij werknemers voor hun werk constant coronatesten moeten afleggen. In de tijdelijke wet testbewijzen COVID-19 die gisteren in de Tweede Kamer is aangenomen, worden werknemers terecht uitgezonderd van een testverplichting, maar de VCP is er niet gerust op dat deze norm op de werkvloer ook concreet vorm zal krijgen.
Glijdende schaal
De VCP wil voorkomen dat werknemers via een glijdende schaal in een testsamenleving komen. “Wij horen dat werkgevers testen op de werkvloer introduceren”, zegt VCP-voorzitter Nic van Holstein. “Juridisch wordt er geschermd met het tijdelijke arbeidsomstandigheden besluit en het instructierecht, maar die zijn daar helemaal niet voor bedoeld.”
Duidelijke norm
Volgens de VCP spreekt de tijdelijke wet testbewijzen COVID-19 duidelijke taal over het testen van werknemers. “De norm is simpelweg dat je werknemers daar niet toe kunt verplichten, onder meer omdat de lichamelijke integriteit te zwaar weegt en er sprake is van een afhankelijkheidsrelatie. Werkgevers moeten er met minder ingrijpende maatregelen voor zorgen dat hun werknemers niet besmet raken, zoals afstand houden en handen wassen. De VCP is blij dat de wetgever die norm zo duidelijk heeft gesteld. Wij hebben daar ook op aangedrongen.”
Verplichting alleen voor bezoekers
De tijdelijke wet testbewijzen COVID-19 moet ervoor zorgen dat mensen via testen eenvoudiger een bezoek kunnen brengen aan een museum, theater of evenement. Voor bezoekers geldt de verplichting om zich te laten testen wel, voor medewerkers nadrukkelijk niet. Uit de Fieldlabs is overigens naar voren gekomen dat veel medewerkers bereid zijn zich vrijwillig te laten testen. Maar je kunt dat dus niet vragen van een werknemer.
Afspraken maken
Vakorganisaties kunnen helpen het normkader in te vullen zodat werkgevers niet eenzijdig maatregelen nemen die gerelateerd zijn aan testuitslagen of Covid-19-immuniteit. Het is zinvol om deze voorwaarden in cao-onderhandelingen aan de orde te stellen en via ondernemingsraden bespreekbaar te maken binnen organisaties. Dat geldt niet alleen voor testen, maar zeker ook voor vaccineren en het gebruik van een COVID-paspoort voor werknemers die veel moeten reizen. Hierover moet je duidelijke afspraken hebben. Een werkgever mag niet zomaar vragen naar een test- of vaccinatiebewijs. Vaccinatie moet de keuze zijn van een medewerker, door een financiële prikkel kan hij verkeerde afweging maken, bijvoorbeeld als een specialist een zieke werknemer afraadt zich te vaccineren. ”
