Druk op de middengroepen vraagt om bewustwording problematiek
6 maart 2014
Vorige week analyseerde het FD dat er een muitende middenklasse dreigt. De MHP signaleert al langer dat de middengroepen onder druk staan. In de komende periode wil de MHP een fundamenteel maatschappelijk debat over het probleem van de druk op de middengroepen. Het doel moet daarbij zijn om met overtuigende oplossingsrichtingen te komen voordat het te laat is voor de middengroepen. Bewustwording bij de politiek is nodig. Zodra er in de nabije toekomst budgettaire ruimte ontstaat, moet hier de prioriteit liggen.
Uit recent onderzoek in zestien Europese landen dat het Financieele Dagblad (FD) aanhaalt, blijkt dat het aantal banen in de Europese middenklasse hard terugloopt. Op de Nederlandse arbeidsmarkt is het aandeel middelbare beroepsgroepen 30% van de beroepsbevolking. In de periode 1993-2010 is dat aandeel met 7,6% afgenomen. Het percentage van hogere beroepsgroepen in Nederland is 51% van de beroepsbevolking. Dit percentage is over dezelfde periode met 5,6% toegenomen. De beroepsgroepen zijn bepaald op basis van vaardigheden en inkomen, waarbij de middenklasse tussen één en tweeënhalf modaal verdient. Onderzoekster Salomons van de Utrecht School of Economics stelt: “De trend was al langer zichtbaar, maar de crisis heeft het proces versneld. Opvallend is dat het aantal banen aan de onder- en bovenkant stabiel blijft. De pijn wordt in het midden gevoeld.” Uit een enquête van Mejudice blijkt dat 62,7% van de ondervraagde economen ook ziet aankomen dat de positie van de middenklasse op de arbeidsmarkt onder invloed van technologische vooruitgang sterk zal worden uitgehold. Alle reden voor de MHP om dit thema verder op de agenda te zetten. In september bepleitte de MHP al, vanuit haar zorg voor de positie van de middengroepen, dat de oplopende werkloosheid de primaire focus van dit kabinet zou moeten hebben.
Hoogleraar Jack Burgers geeft in het FD aan dat een instabiele positie van de middengroepen op de arbeidmarkt grote maatschappelijke gevolgen kan hebben. “De middenklasse staat al langer onder druk, maar betaalt nu ook nog de prijs van de crisis.” Hoogleraar Sylvester Eijffinger waarschuwt: “Grote groepen burgers zien hun baan in gevaar komen, terwijl de belastingdruk steeds verder is opgevoerd. Publieke voorzieningen zijn afgenomen, of ze moeten er meer voor betalen.” Deze analyse sluit aan bij de waarschuwingen van de MHP dat de onzekerheid, de nivellering en de verhoging van de lastendruk slecht zijn voor het vertrouwen van de middengroepen. De reële lonen van werknemers dalen alweer voor het vijfde jaar en het is dan ook geen wonder dat de consumptie daalt. MHP-duovoorzitter Bob van der Wal waarschuwde in september al: “Het verder aanhouden van de kopersstaking door de middeninkomens ligt op de loer.” De oplossing voor zowel de bestedingen als de werkgelegenheid is volgens de MHP lastenverlichting in plaats van lastenverzwaring. Om het verwerven van inkomen aantrekkelijk te houden moet de belastingdruk veel eerder èn voor alle middeninkomens fors worden verlaagd.
Het eerdere pleidooi van de MHP voor een vorm van vlaktaks wordt door veel economen onderschreven om de druk op de middenklasse te verminderen. Eijffinger: “Nu is de belastingdruk zowel aan de onder- als bovenkant van de samenleving relatief laag en in de middengroepen hoog. Een vlaktaks brengt stabiliteit bij de middengroepen en leidt bovendien tot meer bestedingen en dus economische groei.” Ondertussen hebben de verslechteringen zich verder opgestapeld en is een neerwaartse spiraal voor veel mensen een reële bedreiging. Dit terwijl de middengroepen vaak een steunpilaar zijn voor een samenleving. Los van het belastingstelsel is de problematiek van de middengroepen die onder druk staan, wat de MHP betreft een breder thema. Er zijn de afgelopen tijd ook veel inkomensgrenzen geïntroduceerd in allerlei regelingen, terwijl dergelijke inkomenspolitiek contraproductief is. De MHP is blij dat vanuit verschillende kanten het debat is gestart. In de komende periode wil de MHP een fundamenteel maatschappelijk debat over het probleem van de druk op de middengroepen met overtuigende oplossingsrichtingen als resultaat.
