31 januari 2022
Voor bedrijven als Uber en Deliveroo wordt het heel lastig om platformwerkers niet aan te merken als werknemer. Die conclusie trekt de Europese vakbondskoepel ETUC, die vijf platformbedrijven heeft onderworpen aan nieuwe Europese criteria. Volgens de organisatie, waarbij ook de VCP is aangesloten, doen platformbedrijven er goed aan met de bonden om de tafel te gaan en afspraken te maken over zaken als loon en werkomstandigheden.
ETUC onderwierp de platformbedrijven aan een reeks criteria die zijn opgenomen in een voorstel van de Europese commissie dat december vorig jaar naar buiten kwam. De criteria zijn bedoeld om vast te stellen of er sprake is van een werkgever-werknemer-relatie en hebben betrekking op zaken als loon, werktijden, toezicht op het werk, de inhoud van het werk zelf en de mogelijkheden om werk uit te besteden.
Uit de studie komt naar voren dat alle vijf bedrijven voldoen aan minstens twee van de vijf criteria voor werkgeverschap. Volgens ETUC kunnen de onderzochte platformbedrijven moeilijk volhouden dat er geen sprake is van werkgeverschap. “Als iets er uit ziet als een eend, zwemt als een eend en kwaakt als een eend, dan mag je ervan uit gaan dat het om een eend gaat”, aldus ETUC-secretaris Ludovic Voet.
Dat er sprake is van werkgeverschap, blijkt ook uit het sanctiebeleid. Bij Uber worden platformwerkers uit de app gegooid als ze drie keer een rit weigeren. Zij krijgen hun ritten aangeboden via het algoritme van Uber, maar hoe dat precies werkt is niet bekend. De vervolgvraag is dan ook hoe ver je als werkgever mag gaan met dit soort vormen van ‘algoritmisch management, zegt EU-adviseur en AI-expert Catelijne Muller. “Het is een soort ‘dynamisch roosteren’, waarbij Uber iemand steeds feitelijk de toegang tot het werk kan ontzeggen. Welke informatie gebruikt Uber om een rit aan te bieden? Alleen de locatie van de chauffeur? Of ook diens rating bijvoorbeeld? Of diens rijgedrag? Uber zal daar transparant over moeten zijn.”
Vakbondsorganisatie ETUC is er niet gerust op dat de platformbedrijven zich bij de uitkomsten van het onderzoek zullen neerleggen. De kans is groot dat ze naar uitvluchten zullen blijven zoeken zodat ze zich kunnen onttrekken aan de status van werkgever. Het is dan ook zaak dat ministers en het Europees Parlement ervoor zorgen de wetgeving zo dicht te timmeren dat dit niet kan gebeuren, aldus ETUC.