28 juni 2021
Een fatsoenlijk inkomen voor professionals in de publieke sector is in het belang van de Nederlandse samenleving. Er moet daarom een Nationaal Herstelplan komen om de achterstanden van de afgelopen jaren in te lopen, zegt CMHF-voorzitter Marc de Natris.
De coronabesmettingen en de hieraan gekoppelde ziekenhuisopnames nemen snel af. Dat is goed nieuws. De seinen voor economisch herstel staan op groen. De Nederlandsche Bank verwacht voor 2021 een groei van 3%. Voor 2022 wordt een groei van ruim 3% voorspeld. Door deze goede economische vooruitzichten wordt nu hardop getwijfeld aan nut en noodzaak van een Nationaal Herstelplan (NHP). Ten onrechte, het is nu tijd is voor een NHP voor deze sector. De Publieke Sector kampt met grote personeelstekorten en te krappe budgetten. De afgelopen periode heeft ons geleerd hoe cruciaal onze sector is, daar past geen beleid bij van pappen en nathouden.
Tijdens de corona-crisis is de Publieke Sector doorgegaan waar anderen stopten. Met veel ‘kunst-en-vliegwerk’ en grote persoonlijke inzet hebben onze zorgmedewerkers, politieagenten, onderwijzers, brandweermensen, ambulancepersoneel en militairen ervoor gezorgd dat Nederland zo goed als mogelijk met de beschikbare middelen draaiende is gehouden. Zij hebben met gevaar voor eigen gezondheid hun werk moeten uitvoeren bij een schrijnend tekort aan beschermingsmiddelen.
Waar de Nederlanders hopen het normale leven weer op te pakken blijft de Publieke Sector onder grote druk staan. De Publieke Sector zou eigenlijk ‘haar wonden moeten gaan likken’ maar dat kan niet omdat de achterstanden moeten worden ingehaald en het normale werk weer moet worden opgepakt. Zo geeft minister Grapperhaus aan dat er de komende tijd een minder dan gebruikelijke inzet van politie en hulpdiensten bij evenementen zal zijn. Voor de zorg geldt dat duizenden operaties moeten worden ingehaald. Het onderwijs moet leerachterstanden en kansenongelijkheid wegwerken met veel te weinig personeel. Voor onze militairen geldt weer terug naar een uitgeklede organisatie met ruim 9000 vacatures.
Het just enough, just in time’ kabinetsbeleid van de afgelopen jaren is desastreus gebleken voor de Publieke Sector. Gelukkig lijkt de politiek voorzichtig tot de conclusie gekomen te zijn dat het gevoerde beleid een gevaar is voor onze samenleving.
Helaas lijkt het erop dat bovenstaande conclusie niet in daden wordt omgezet. Om voor nu en in de toekomst voldoende professionals te interesseren, te boeien en te binden voor een baan in onze Publieke Sector is een stevige investering in gemotiveerde en loyale medewerkers nodig. Het demissionaire kabinet doet dit echter niet. Zij gaat op de oude voet verder. En dit is vreemd want als corona één ding duidelijk heeft gemaakt dan is het dat het kabinetsbeleid is gebaseerd op een mooi weer scenario. Maar zoals iedereen weet, is het niet altijd mooi weer en op dat moment kunnen we niet zonder goed opgeleide werkers in de Publieke Sector.
Uit een bericht van de werkgeversorganisatie AWVN blijkt dat de loonafspraken in mei gemiddeld 2,2 %, gelijk aan het inflatieniveau, zijn. Het loonbod aan de ‘gewaardeerde’ professionals in de Publieke Sector blijft hier ver onder met 1%. De geboden loonruimte aan de cao-tafels getuigt dan ook in de ogen van onze professionals van minachting. De koopkracht zou daarmee dus dalen. Dit verdienen onze professionals niet en van interesseren, boeien en binden is dus geen sprake. Ook blijkt uit onderzoek van AWVN dat de beloning van de middengroepen in de publieke sector (schaal 35-65) gemiddeld 5% achterlopen ten opzichte van de markt. Een uitschieter zien we bij de zorg, die zelfs 9% achterloopt.
Dit is niet in het belang van onze samenleving. Door de karige salariëring zal het personeelstekort in de Publieke Sector verder stijgen. De werkdruk is al te hoog en ook zonder pandemie zal de dienstverlening niet meer gegarandeerd zijn. Dat is onacceptabel.
Het is nu tijd voor een Nationaal Herstelplan voor de Publieke Sector en haar medewerkers: waardeer hen niet alleen met mooie woorden maar ook met een concurrerend inkomen. Dus loon naar prestatie. Dat is nu niet het geval. Zorg ervoor dat de omstandigheden en de middelen er zijn om hun werkzaamheden goed uit te kunnen voeren. Zorg er ook voor dat de Publieke Sector voorbereid is op een volgende crisis zodat onze professionals onze samenleving onder alle omstandigheden kunnen dienen.
Dit opiniestuk verscheen in verkorte vorm in het AD