Informatie voor kaderleden l Nummer 1, 2008

Terugblik 2007 en vooruitblik 2008

Het kabinet heeft aanvankelijk 100 dagen de tijd genomen om het beleid voor de komende vier jaar te concretiseren. Daarna was er binnen het kabinet lange tijd sprake van een impasse rond het ontslagrecht, waardoor daadkracht op sociaal-economisch terrein ontbrak. Nu ligt het arbeidsmarktbeleid min of meer stil in afwachting van de rapportage van de Commissie Bakker, die naar alle waarschijnlijkheid rond de zomer van 2008 zal verschijnen, waarover het kabinet zich vervolgens zal moeten buigen. Kortom, er lijkt sprake van een kabinet dat de arbeidsmarktproblematiek niet echt aanpakt. Het aantal vacatures loopt snel op. Met name vacatures van hoger opgeleiden en vakdeskundigen worden niet ingevuld. Aan de onderkant van de arbeidsmarkt is er juist sprake van langdurige uitval. De problematiek kan hier zelfs structurele vormen aannemen, omdat zich hieronder veel mensen bevinden zonder startkwalificatie. Er is dus wel aanleiding om alle zeilen bij te zetten.
Was het door de besluiteloosheid van het kabinet dan rustig voor de MHP ? Neen, integendeel. Zo begon het met het regeerakkoord, waarop het nodige aan te merken viel; daarna de participatietop waarin met name afspraken zijn gemaakt over de onderkant van de arbeidsmarkt; toen de ontslagplannen van minister Donner (die dit jaar nog wel de meeste energie hebben gekost); de voorbereidingen voor een landelijke manifestatie tegen die ontslagplannen (die uiteindelijk niet doorging); een aantal complexe SER-adviestrajecten, zoals over een evenwichtige ondernemingsstructuur (naar aanleiding van de fusieperikelen rond ABN-Amro); de fusies en nieuwe benoemingen in Kamers van Koophandel; de wijzigingen van onze vertegenwoordigers in de ontslagadviescommissies en ga zo maar door. Ook andere, minder in het oog springende zaken werden volop aangepakt: de begeleiding van de invoering van arbocatalogi, aanpassingen van pensioenwetgeving etc. Het komende jaar zullen een aantal grotere dossiers moeten worden opgepakt: de rapportage van de Commissie Bakker, een SER-advies over de toekomst van de AWBZ, een SER-advies over de toepassing van kernenergie, een advies over verbetering van de levensloopregeling mede in relatie tot de spaarloonregeling, de voortgang van de ontwikkeling van arbocatalogi etc. Maar ook zal de MHP dit jaar een aantal eigen initiatieven ontwikkelen, waarover in een later stadium meer kan worden gezegd.
Het bureau van de MHP is in 2007 behoorlijk gewijzigd. Drie ervaren collega’s zijn met pensioen gegaan. Vrijwel tegelijkertijd is een start gemaakt met een nieuwe werkwijze voor de werkorganisatie, waarbij meer gebruik wordt gemaakt van de aanwezige deskundigheid bij de aangesloten organisaties. Deze nieuwe werkorganisatie moet nog verder worden doorontwikkeld, maar levert tot nu toe positieve ervaringen op. Het jaar 2008 moet vooral worden gebruikt om de nieuwe werkorganisatie verder te ontwikkelen. Maar de MHP bestaat niet alleen uit de werkorganisatie. Regelmatig zijn er veel (kader)leden op pad om werk te doen voor de MHP. Zonder hun inzet kan de MHP niet alle activiteiten oppakken, die wel van haar worden verwacht. Ook het komend jaar zullen we met grote regelmaat deze leden betrekken bij het werk van de MHP. Wij zijn dankbaar dat deze mensen en de aangesloten organisaties hun tijd en energie willen steken in de vakcentrale. Uiteindelijk staan we er met z’n allen voor om de belangen van de individuele leden te behartigen.

Digitale nieuwsbrief

Met ingang van 2008 verschijnt dit MHP-bulletin elke twee weken. Organisaties en individuele leden kunnen deze nieuwsbrief voortaan ook digitaal ontvangen. Het enige dat gedaan hoeft te worden is een email te sturen naar info@vc-mhp.nl onder vermelding van ‘aanmelding MHP-bulletin’ (bij het ‘onderwerp’). Ook afmelden voor deze nieuwsbrief kan via hetzelfde emailadres onder vermelding van ‘afmelding MHP-bulletin’. Ook kan men zich voor het bulletin via de website www.vakcentralemhp.nl aanmelden.

‘Open bestel’ voor leven lang leren ?

In feite was het deze, wat cryptische vraag, die centraal stond op een symposium inzake een leven lang leren, dat onlangs werd georganiseerd door VNO-NCW. Hoewel het private onderwijs niet met lede ogen aanziet dat de overheid genegen is nu eindelijk serieus werk te gaan maken van het stimuleren van een leven lang leren, heeft men wel ernstige bedenkingen tegen de wijze waarop dat georganiseerd zou moeten worden: door de realisatie van een vorm van ‘open HBO’, ongeveer zoals we vandaag de dag al de Open Universiteit kennen. Een actieplan hiervoor is momenteel in de maak; het initiatief ligt bij de RWI waardoor ook de MHP hierover volop kan meepraten.
Het private onderwijs vreest dat publieke instellingen langs deze weg de private scholingsmarkt zouden kunnen ‘overnemen’. Tijdens de discussiemiddag werd daarom een pleidooi gehouden voor onderwijsfinanciering via de deelnemer, voor zover het om de ‘tweede leerweg’ gaat: onderwijs dat, ná het behalen van de oorspronkelijke diploma’s, gericht is op de werkzame levensfase. Mensen kunnen dat onderwijs dan volgen bij de onderwijsinstelling van hun keuze, publiek of privaat. Instellingsfinanciering zou zich dan beperken tot de financiering van het initiële onderwijs, dus het aaneengesloten onderwijs vanaf de vroege jeugd tot en met het diploma van de universiteit.
Er bestaan ook nu al postacademische studiemodules. Het ‘tweede-kans-onderwijs’, gericht op mensen die na enige tijd in een andere studierichting dan de oorspronkelijke willen afstuderen, kent nu al een behoorlijke omvang. Deze onderwijsvormen kunnen lang niet allemaal als ‘tweede leerweg’ worden gedefinieerd en ze zijn bovendien lang niet allemaal gericht op de specifieke arbeidsmarktwensen van tekortsectoren, een ander kenmerk waarop het tweede leerwegaanbod zich volgens sommige deelnemers aan de discussie zou moeten toespitsen. Vanuit de MHP werd er daarom tijdens het symposium op aangedrongen om financiering via de onderwijsdeelnemer uitsluitend toe te passen bij tweede leerwegonderwijs, gericht op tekortsectoren, en niet op de overige vormen van postacademisch en tweede-kans-onderwijs. Hoewel hierover bepaald geen consensus ontstond, nam dagvoorzitter Jan van Zijl, die nu geen RWI-voorzitter meer is en sinds
1 januari is benoemd tot voorzitter van de MBO-Raad, deze kanttekeningen in vragende vorm deels wel mee in de slotconclusies. Die vormen naar verwachting overigens een belangrijke inbreng voor een ergens komend voorjaar verwachte SER-adviesaanvraag over een leven lang leren.

Herziening bij korting stamrecht op IOAW, nu nog voor korting op toeslag

Eerder hebben wij u geïnformeerd over de plannen van staatssecretaris Ahmed Aboutaleb over de vraag hoe hij wil omgaan met de combinatie van inkomsten uit een stamrecht en het ontvangen van een IOAW-uitkering. Dit nadat de Centrale Raad van Beroep (CRvB) in 2005 oordeelde dat die inkomsten moesten worden gekort op de IOAW-uitkering en de politiek tot voor kort geen oplossing had gebracht voor getroffen uitkeringsgerechtigden.
Mede op instigatie van de MHP zijn de gemeenten door Aboutaleb geïnstrueerd dat inkomsten uit een stamrecht(constructie) na een einde dienstverband niet meer mogen worden gekort op de IOAW-uitkering mits de betrokkene voor het afsluiten van het stamrecht alle vrijheid had deze al dan niet af te sluiten. Door MHP-beleidsadviseur Ewald van Sark is bereikt dat de voorwaarde dat het stamrecht voorafgaand aan de WW-periode moet zijn afgesloten, door Aboutaleb is geschrapt.
Vlak voor de kerstdagen is een persbericht uitgebracht door de staatssecretaris waarin hij de nadere uitwerking van zijn besluit aankondigt. Vanaf 1 april 2008 mogen periodieke uitkeringen uit een stamrecht door gemeenten niet meer worden gekort op de IOAW-uitkering. Mensen bij wie dit tot nu toe wel gebeurde, kunnen hun geld terugvragen. Zoals gezegd, dit geldt voor oudere langdurig werklozen die van de gemeente een IOAW-uitkering krijgen.
Het Inkomensbesluit IOAW zal worden aangepast. Mensen bij wie de stamrechtuitkering wel is verrekend met de IOAW, kunnen vragen om herziening van de uitkering over de periode vanaf
1 april 2005. Dit moet wel gebeuren vóór 1 april 2009. Daarna een verzoek doen, is naar het oordeel van Aboutaleb te laat. Aangekondigd is dat deze wijziging ook gaat gelden voor de Toeslagenwet, de Algemene nabestaandenwet en de Algemene ouderdomswet.
Ten onrechte is in het persbericht naar voren gebracht dat uitkeringsinstantie UWV niet heeft gekort op de uitkering ingevolge de Toeslagenwet (de toeslag). In 2005 vond de CRvB immers dat bij inkomsten uit een stamrecht gekort moest worden op de toeslag door het UWV. In 2007 is dat oordeel nog eens bevestigd. Vanwege het standpunt van de CRvB wordt er door het UWV dus wel degelijk gekort op de toeslag. De MHP heeft dat aangekaart omdat wij van oordeel zijn dat als er niet meer gekort wordt op IOAW-uitkering dat uiteraard ook moet gelden voor de uitkering ingevolge de Toeslagenwet (de toeslag). Ook hier geldt dat het UWV een herzieningsmogelijkheid zou moeten bieden zoals de gemeenten dat moeten bieden voor de korting op IOAW-uitkering. Van Sark heeft hiervoor aandacht gevraagd en dit onderwerp wordt voorgelegd aan de staatssecretaris. Wij hopen u binnenkort te kunnen berichten over een definitieve oplossing van dit probleem.

Pensioenbewustzijn van de Nederlander is laag

Op verzoek van de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) heeft de Pensioencommissie van de SER een debat over het pensioenbewustzijn georganiseerd.
In verschillende onderzoeken wordt bevestigd dat het pensioenbewustzijn van de Nederlander laag is. Slechts 15% van de Nederlanders zegt op de hoogte te zijn van zijn/haar pensioensituatie. Daarvoor zijn o.a. de volgende redenen naar voren gebracht: pensioen is voor later, pensioen wordt als ingewikkeld ervaren en wij hoeven niets te doen want het pensioen is toch goed geregeld. Suggesties voor verbetering van het pensioenbewustzijn liggen in het communicatieve vlak. Met de inwerkingtreding van de Pensioenwet is de informatieverplichting van de werkgever en de pensioenuitvoerder vergroot. Andere suggesties voor verbetering van de communicatie zijn: korte en heldere pensioeninformatie, informatie afstemmen op doelgroepen en op ‘life events’ (huwelijk, verandering van baan, echtscheiding), financiële educatie etc.
Het eindrapport van de Pensioencommissie zal eind januari 2008 aan minister Donner worden overhandigd.

API

Dit is geen uitstapje naar de dierenwereld maar API staat voor Algemene Pensioeninstelling, een nieuw soort pensioenuitvoerder die Nederland internationaal op de kaart moet zetten. Nederland heeft een grote expertise en daarmee grote exportkansen op het gebied van pensioenuitvoering (vermogensbeheer, pensioenadministratie en actuariële kennis). Met de API kan meer gebruik worden gemaakt van de ruimte die de Europese pensioenrichtlijn biedt. Nederlandse pensioenfondsen hebben in dat opzicht beperkte mogelijkheden vanwege de eis van paritaire bestuurssamenstelling en de eis van één financieel geheel. Eisen die voor een API niet gelden. De minister van SZW geeft het pensioenveld, waaronder de Stichting van de Arbeid, gelegenheid om te reageren op een hoofdlijnennotitie over de API.

Overzicht premies en belastingen 2008