Informatie voor kaderleden l Nummer 4, 2011

Inhoud:
• Nog geen akkoord over pensioenen
• Manifestatie ‘Samen sterk voor publiek werk’ 17 februari 2011
• Kamermeerderheid tegen politieke unie EU
• Mes in KvK’s, product- en bedrijfschappen en RWI ?
• Nieuwe opzet Advies- en verwijspunt Klokkenluiden
• Lijst pensioenfondsen met mogelijke verlaging pensioenaanspraken
• Rectificatie MHP kritisch over Zembla-uitzending pensioenen

Nog geen akkoord over pensioenen

Het is nog niet gelukt tot overeenstemming te komen met het kabinet over de uitwerking van een nieuw pensioencontract, de AOW en het daarbij behorende flankerende arbeidsmarktbeleid voor oudere werknemers. Er was hoop om er deze week uit te komen, maar het overleg vergt meer tijd dan aanvankelijk werd gedacht. Zodra er overeenstemming is bereikt tussen de Stichting van de Arbeid (StvdA) en het kabinet, zullen de relevante stukken op de website van de MHP worden gezet en zal er nadere uitleg worden gegeven over de inhoud van het principeakkoord (www.vakcentralemhp.nl.). Deze informatie zal daarna ook in een extra MHP-bulletin worden opgenomen.

Manifestatie ‘Samen sterk voor publiek werk’ 17 februari 2011

Op 17 februari jl. hield de CMHF, de bij de MHP aangesloten ambtenarencentrale, samen met de andere overheids- en onderwijsvakbonden een manifestatie tegen de bezuinigingen in de publieke sector. De manifestatie vond plaats op het Malieveld in Den Haag onder de titel ‘Samen sterk voor publiek werk’. MHP-voorzitter Richard Steenborg was een van de sprekers. Hij riep minister Donner van Binnenlandse Zaken (BZK) op om zijn eigen ‘VMBO’ toe te passen: Visie, Menselijke Maat, Betrouwbaarheid en Omscholing. Voor het kabinetsbeleid moeten dit de speerpunten zijn. Hij was van mening dat het kabinet er geen boekhoudersmentaliteit op na moest houden, maar echt visionair beleid moet maken.
Op het Malieveld waren ongeveer 10.000 demonstranten aanwezig en zij waren getuige van het aanbieden van een manifest aan minister Donner. In het manifest ‘Samen sterk voor publiek werk’ eisen de bonden van het kabinet respect voor het personeel: vrije onderhandelingen, marktconforme loonontwikkeling, reorganisaties zonder gedwongen ontslagen en geen bezuiniging zonder vermindering van taken. De vakbonden in de publieke sector maken zich zorgen over de kwaliteit van het overheidsapparaat. Ze vrezen dat de kwaliteit van de dienstverlening flink zal verslechteren als gevolg van de overheidsbezuinigingen, onder andere op het personeel. De voorgenomen bezuinigingen van het kabinet gaan niet samen met de doelstelling om de werkinhoud en de professionaliteit van de dienstverlening te verbeteren.

Kamermeerderheid tegen politieke unie EU

De Tweede Kamer wil dat het kabinet ’krachtig afstand’ neemt van elke beweging naar een meer politieke unie in Europa. Een meerderheid in de Tweede Kamer heeft ingestemd met een motie hierover. Nationale zeggenschap moet er volgens een meerderheid in het parlement blijven over zaken als pensioenen, belastingen en lonen. Met de motie wordt Europese samenwerking niet afgewezen, maar de voornemens van de grootmachten Duitsland en Frankrijk binnen de Europese Unie wel. Onlangs kwamen deze landen met voorstellen, die ertoe zouden moeten leiden dat Europa meer invloed krijgt op het economisch beleid van de lidstaten. Het lijkt erop dat deze landen onder het mom van Europese coördinatie, willen toewerken naar een meer politieke unie. De motie maakt de bewegingsruimte van het kabinet in Europa kleiner. Minister van Financiën De Jager had het aannemen van de motie ontraden. De MHP is verheugd dat een ruime meerderheid van de Tweede Kamer deze motie toch heeft aangenomen. Daarmee wordt een belangrijk signaal afgegeven, dat bijvoorbeeld de totstandkoming van afspraken over arbeidsvoorwaarden en de rol die sociale partners op decentraal niveau daarin spelen, alsmede het Nederlandse pensioenstelsel (dat vrij uniek is binnen Europa) behouden moeten blijven.

Mes in KvK’s, product- en bedrijfschappen en RWI ?

Het kabinet Rutte is van plan in diverse organisaties het mes te zetten, waarin sociale partners een rol spelen. Zo heeft minister Verhagen van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie (EL&I) aangegeven de twaalf Kamers van Koophandel (KvK’s) te willen vervangen door één zelfstandig bestuursorgaan. Minister Kamp van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) heeft in reactie op een motie van de Tweede Kamer van zijn partijgenoot Aptroot aangegeven binnen zes maanden te gaan onderzoeken op welke wijze bepaalde taken van product- en bedrijfschappen ondergebracht kunnen worden bij andere instanties. En ook gaan er geluiden rond dat het Ministerie van SZW niet langer de Raad voor Werk en Inkomen (RWI) zou willen financieren.

De KvK’s beheren momenteel het wettelijke handelsregister van bedrijven en instellingen, geven voorlichting op het gebied van starten, internationaal ondernemen, nieuwe regelgeving en bedrijfsoverdracht en voeren projecten uit op het gebied van regiostimulering. De besturen van de KvK’s bestaan uit vertegenwoordigers van de drie vakcentrales FNV, CNV en MHP en van MKB-Nederland en VNO-NCW.
Op basis van de Wet op de Bedrijfsorganisatie kunnen werkgevers– en werknemersorganisaties in een bepaalde sector de overheid verzoeken een ‘schap’ op te richten. Door middel van dit schap kan men dan de belangen van de betreffende sector behartigen. Een product- of bedrijfschap is dus een soort overheid voor de betreffende sector, opgericht op verzoek van de sector zelf en voert ook medebewindstaken uit. Het verschil tussen product- en bedrijfschappen zit hierin dat productschappen zich met hetzelfde product bezighouden (van grondstof tot eindproduct) en bedrijfschappen met dezelfde economische functie (zoals alle bedrijven in de detailhandel of in de horeca).
Er zijn elf productschappen en zes bedrijfschappen, onder meer in land- en tuinbouw, visserij, veeteelt, bosbouw, afbouw, ambacht, detailhandel, agrarische groothandel en horeca. De product- en bedrijfschappen worden aangestuurd door de sociale partners in de sector.

De RWI is in 2002 opgericht en heeft naast een adviesfunctie ook een functie als netwerk. De adviezen bedienen de spelers op de arbeidsmarkt, zoals de minister van SZW. De RWI adviseert ook organisaties op regionaal niveau, zoals gemeenten en branches/sectoren, met praktische handreikingen. De RWI richt zich in zijn advisering vooral op praktijkoplossingen, die op korte termijn kunnen worden uitgevoerd. Naast een adviestaak heeft de RWI ook een netwerk- en platformfunctie. Doel van die functie is om sociale partners enerzijds en gemeenten anderzijds bij elkaar te brengen. Het bestuur van de RWI wordt gevormd door vertegenwoordigers van centrale werknemers- en werkgeversorganisaties en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG).

“Het lijkt er op dat dit kabinet erop uit is om bestaande instituties op te heffen zonder daar direct een goed alternatief voor te hebben. Blijkbaar heeft dit kabinet weinig boodschap aan de stem van het maatschappelijk middenveld en wil het steeds meer rechtstreeks vanuit Den Haag zelf regelen. Dat geeft te denken”, aldus MHP-bestuurder Eddy Haket.

Nieuwe opzet Advies- en verwijspunt Klokkenluiden

In afwijking van een eerder voorstel van de StvdA om het Advies- en verwijspunt Klokkenluiden onder te brengen bij de Sociaal-Economische Raad (SER) en eerdere plannen van Ministeries om dit meldpunt onder te brengen bij de Nationale Ombudsman heeft minister Donner van BZK gekozen voor een andere opzet. Concreet is het plan om bij Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB) een commissie van drie gezaghebbende en vertrouwenwekkende personen in te stellen, die gesteund zal worden door een klein secretariaat. Deze commissie zal geen rechtspersoonlijkheid krijgen. Van de taken van de commissie maakt nadrukkelijk geen onderzoeksfunctie deel uit. Voor de rijksoverheid ligt de onderzoeksfunctie bij de reeds nu bestaande Commissie integriteit overheid.
Op vrijdag 11 februari jl. hebben vertegenwoordigers van de Ministeries van BZK en SZW de plannen toegelicht aan de StvdA en de Raad voor het Overheidspersoneel (ROP). Namens de MHP was hierbij arbeidsjurist Martijn de Heer aanwezig. Hoewel sociale partners nog steeds een voorkeur hebben om het meld- en adviespunt voor klokkenluiders onder te brengen bij een onafhankelijk instituut als de SER, is in dit overleg wel ingegaan op de voornemens van minister Donner. Zo kwamen onder andere de volgende zaken aan de orde:

• Bemiddeling/de-escalatie is geen taak van de commissie zelf, die immers nooit partij mag worden;
• In de AMvB moet een duidelijke structuur worden aangebracht tussen de rol van het bureau en de commissie; duidelijk moet zijn hoe het werkproces is gestructureerd nadat de telefoon gaat (wie doet wanneer wat ?);
• Er moet in de AMvB aandacht zijn voor de consequenties van een melding voor de melder (wat wil hij/zij), maar ook de aard/inhoud van de melding (wat als de klokkenluider niet wil melden maar het wel om een groot probleem gaat ?);
• Aspecten van geheimhouding, vertrouwelijkheid en verschoningsrecht moeten in de AMvB goed geregeld worden;
• De regie moet te allen tijde bij de klokkenluider zelf blijven;
• Communicatie/betrokkenheid van sociale partners is zeer belangrijk.

Het Ministerie van BZK streeft ernaar om in maart 2011 de AMvB ter consultatie voor te leggen aan sociale partners en wil deze procedure dan in twee weken afronden.

Lijst pensioenfondsen met mogelijke verlaging pensioenaanspraken

De Pensioenfederatie, het overkoepelende orgaan van de Vereniging van Bedrijfstak-pensioenfondsen (VB), de Stichting Ondernemingspensioenfondsen (OPF) en de Unie van   Beroepspensioenfondsen (UvB), heeft als taak op zich genomen eind februari te communiceren welke pensioenfondsen wegens hun (verslechterde) financiële situatie mogelijk een kortingsmaatregel op de pensioenaanspraken moeten gaan doorvoeren. Dit omdat zij op dit moment geen herstel verwachten binnen de voorgeschreven herstelperiode. Inmiddels is deze (korte) lijst door de pensioenfederatie openbaar gemaakt.
In totaal zullen tien van de 550 Nederlandse pensioenfondsen moeten korten op de pensioenaanspraken van deelnemers. In augustus 2010 werd door voormalig minister Donner van SZW nog aangegeven dat veertien fondsen mogelijk de pensioenaanspraken moeten verlagen. Bij een aantal van deze fondsen, waaronder PME en PMT, is een verlaging van de pensioenaanspraken niet meer aan de orde. Zes fondsen hebben dit al wel gedaan en vier fondsen moeten dit mogelijk doen in 2012. Het gaat in totaal om 90.000 betrokkenen, onder wie circa 5.000 gepensioneerden.
Hieronder treft u het overzicht aan van de pensioenfondsen die per 1 januari 2011 wel tot aanpassingen van de pensioenaanspraken zijn overgegaan, en van de vier fondsen die hebben aangekondigd (mogelijk) per 1 april 2012 de pensioenaanspraken te moeten verlagen om de financiële positie van het fonds weer gezond te maken.

Deze pensioenfondsen hebben daadwerkelijk per 1 januari jl. de pensioenen verlaagd:

• Pensioenfonds Openbare Apothekers (beroepspensioenfonds: circa 2700 deelnemers, 850 slapers en 1000 gepensioneerden) heeft de pensioenaanspraken op 1 januari 2011 met 5% verlaagd en een mogelijke additionele korting voor 1 april 2012 van 2,8% aangekondigd;
• Bpf voor Medewerkers in het notariaat (circa 8000 deelnemers, 12000 slapers en 2000 gepensioneerden) heeft de pensioenaanspraken met 2,1% verlaagd op 1 januari 2011, een additionele verlaging per 1 april 2012 wordt nog niet uitgesloten;
• Notarieel pensioenfonds (beroepspensioenfonds: circa 3300 deelnemers, 1400 slapers en 1600 gepensioneerden) heeft op 1 januari 2011 de aanspraken met 1,98% moeten verlagen;
• Bpf voor de Verf en drukinktindustrie (circa 6300 deelnemers, 4000 slapers en 1000 gepensioneerden) heeft de pensioenaanspraken per 1 januari met 5,9% verlaagd;
• Pensioenfonds Ballast Nedam (ondernemingspensioenfonds: circa 2200 deelnemers, 3000 slapers en 1800 gepensioneerden); heeft de aanspraken en ingegane pensioenen op 31 december 2010 met 3% verlaagd, een aankondiging van een additionele verlaging per 1 april 2012 is vooralsnog niet nodig;
• Beroepspensioenfonds voor de tandartsen en tandartsspecialisten (een slapersfonds, zonder actieve deelnemers, maar met circa 5300 slapers en 2500 gepensioneerden). Zal de pensioenaanspraken verlagen met 10,1% per 1 juli 2011.

Deze fondsen moeten (mogelijk) per 1 april 2012 een kortingsmaatregel doorvoeren:

• Stichting Bedrijfspensioenfonds voor de Vlees- en Vleeswarenindustrie en Gemaksvoedingsindustrie (VLEP) zal de pensioenpremie op 1 januari 2014 en op 1 januari 2019 verhogen, overige maatregelen zijn nog niet definitief;
• Stichting Pensioenfonds Cultuur heeft aangekondigd dat indien de financiële positie van het fonds niet aantrekt, zij de aanspraken per 1 april 2012 met 1,5% zullen moeten verlagen;
• Bij Pensioenfonds Royal Leerdam gaat het om een korting van 2,5% en bij Royal Leerdam, onderdeel van het Amerikaanse Libbey, gaat het om een korting van 2%.
• Stichting ISS Pensioenfonds heeft nog niet openbaar gemaakt welke maatregelen zij moet treffen.

Uiteraard kan tot 1 april 2012 nog veel veranderen; als in de tussentijd het herstel aantrekt, kunnen kortingen wellicht achterwege blijven. Aan de hand van de dekkingsgraad op 31 december 2011 wordt definitief bepaald of er een aanpassing moet worden aangebracht aan (toekomstige) uitkeringen.

Rectificatie MHP kritisch over Zembla-uitzending pensioenen

In bulletin nr. 3 plaatste de MHP de nodige kanttekeningen bij de uitzending van Zembla van
5 februari jl. In opdracht van Zembla had het onderzoeksbureau Bosch een onderzoek naar het premie- en beleggingsbeleid van pensioenfondsen uitgevoerd. Volgens de MHP was er sprake van een vrij eenzijdige voorstelling van zaken. In het tweede deel van de uitzending werd vooral ingegaan op het slechte beleggingsbeleid van de pensioenfondsen in het afgelopen decennium. Zo zou er 20 miljoen euro in lucht zijn opgegaan. Echter, het ging niet om 20 miljoen, maar om 20 miljard euro ! Wij stellen het bijzonder op prijs dat ons bulletin zo kritisch gelezen wordt. Dat stelt ons in de gelegenheid deze fout te herstellen.