Informatie voor kaderleden | Nummer 7, 2007

MHP in reactie op Miljoenennota: “Zwaar weer voor midden en hogere inkomens“

De Vakcentrale MHP is het eens met de voorgestelde maatregelen om meer mensen aan het werk te helpen. Wat niet goed is, zijn bikkelharde nivellerende maatregelen voor de middengroepen en de inkomens daarboven. Deze inkomensgroepen komen daarmee in ‘zwaar weer’.
Dit zegt de Vakcentrale MHP in haar commentaar op de Miljoenennota 2008.

Volgens de vakcentrale komt de koopkracht voor de middengroepen en hogere inkomens in de komende jaren onder zware druk te staan. De aangekondigde lastenverlichting geldt alleen voor de allerlaagste inkomensgroepen. De MHP vindt dat het kabinet erop uit is inkomenspolitiek te bedrijven. Daarmee is het er per saldo niet op uit om arbeidsmarktpolitiek te stimuleren.

Het staat volgens de MHP buiten kijf de koopkracht van zwakkeren en van ouderen met een gering pensioen veilig te stellen. Dat mag niet betekenen dat de rekening dan bij andere huishoudens (inkomensgroepen) wordt neergelegd. Daar lijkt het nu op, gezien de kabinetsvoorstellen. De MHP wijst in dit verband op bijvoorbeeld de inkomensafhankelijke arbeidskorting, de tariefsverhoging van de tweede belastingschijf, het kindgebonden budget, de aftopping op het aanvullend pensioen en de verhoging bijtelling van de auto van de zaak. Bovendien krijgen gemeenten meer vrijheid om een eigen inkomenspolitiek te voeren.

De MHP is het ermee eens dat meer wordt geïnvesteerd in het milieu, het verbeteren van achtergebleven stadswijken, de gezondheidszorg en het onderwijs. Dat kan ook bij een (nog steeds) groeiende economie. Daarbij gaat het wel om een eerlijke verdeling van de lasten over de bevolking. Hardwerkende mensen die een duidelijke bijdrage leveren aan de economische groei, mogen, zo meent de MHP, niet de dupe worden van het nieuwe beleid.

Nog steeds kiest de MHP voor een verantwoorde loonontwikkeling. Dat moet haar ook mogelijk worden gemaakt. Het is echter de vraag of deze gematigde loonontwikkeling nog in stand kan worden gehouden bij een inkomensbeleid dat alles in zich heeft van keiharde inkomensnivellering. Dat kan er zelfs toe leiden dat Nederland minder aantrekkelijk wordt voor vakmensen en hoger opgeleiden. Dat is niet goed voor onze veelgeprezen en door iedereen gewenste kenniseconomie.

Hieronder volgt het eerste commentaar dat de MHP aan de fractievoorzitters van de Tweede Kamer heeft gegeven ten behoeve van de Algemene Beschouwingen, die vandaag beginnen:

Eerste commentaar MHP op Miljoenennota 2008:

• Hoezo, talent benutten ?
• Ogen sluiten voor negatieve effecten lastenverzwaring
• Nivellering en ‘misbruik’ bestaande regelingen
• Niet nakomen belofte middengroepen
• Ontslagstelsel

Hoezo, talent benutten en meer werken stimuleren ?
Hoezo “Een samenleving die mensen niet alleen de kans biedt het beste uit zichzelf te halen, maar ze daar ook daadwerkelijk toe uitdaagt en, indien nodig, bij ondersteunt.”? Naarmate men meer het eigen talent benut of meer werk op zich neemt en dus meer gaat verdienen, krijgt men – als de concrete maatregelen op een rijtje worden gezet – gedurende deze kabinetsperiode te maken met een steeds hogere belastingdruk. Een hogere belastingdruk is niet bepaald een stimulans om het beste uit zichzelf te halen of om meer te gaan werken. Het is eerder een manier om iedereen, die zijn hoofd boven het maaiveld uitsteekt, er toe aan te zetten de talenten in het buitenland verder te ontplooien.

Ogen sluiten voor negatieve effecten lastenverzwaring
De meeste Nederlanders zullen er volgend jaar niet van profiteren dat de economie op volle toeren draait. De begrotingsplannen van het kabinet bevatten een forse lastenverzwaring, die het effect van de groei en bloei weer ongedaan maakt. Het kabinet verwaarloost net als het vorige kabinet de vraagkant van de economie. Het consumentenvertrouwen loopt een forse deuk op en leidt tot een lagere consumptie. De lastenverzwaring voor het bedrijfsleven dreigt eveneens een remmende factor te worden voor de economische en de werkgelegenheidsgroei. Het ondernemersvertrouwen dreigt ook in een neerwaartse spiraal terecht te komen.

De MHP is het eens met het kabinet dat investeringen in de samenleving hard nodig zijn. De lasten daarvan worden echter teveel op gezinnen, het bedrijfsleven en het overheidsapparaat afgewenteld. Een iets lager begrotingsoverschot had dit kunnen voorkomen. De MHP wil dit op voorhand niet afwijzen, omdat het om investeringen gaat, die zich op termijn ruimschoots terugverdienen. Overigens ziet de MHP een knelpunt ontstaan als er bezuinigd wordt op het overheidsapparaat, terwijl er hogere kwaliteit wordt verwacht.

Nivellering en ‘misbruik’ bestaande regelingen
Het kabinet ontziet minima en ouderen met alleen AOW. Maar de middengroepen en de hogere inkomens hebben in 2008 al minder te besteden. De nadelige effecten nemen na 2008 voor deze groepen alleen maar toe. Ook de afgelopen jaren zagen deze huishoudens hun koopkracht al dalen. Was de koopkrachtdaling toen voor een groot gedeelte te danken aan de achterblijvende economische groei, nu is dat vooral toe te schrijven aan een bewust nivelleringsbeleid van het kabinet. Bestaande regelingen, die in het verleden voor een bepaald doel zijn ingesteld, ‘misbruikt’ het kabinet nu om inkomenspolitiek te bedrijven. Een willekeurige greep uit de maatregelen: de kinderbijslag, de arbeidskorting en het belastingvrij opbouwen van pensioen. Wat was de bedoeling van deze regelingen en wat doet het kabinet ermee ? De kinderbijslag is er niet om de laagste inkomenscategorieën te ondersteunen, maar om iedereen tegemoet te komen in de kosten voor het opvoeden van kinderen. De arbeidskorting is niet bedoeld om werken voor laagbetaalden aantrekkelijker te maken, maar om iedereen in staat te stellen de kosten te bestrijden die verbonden zijn aan het uitoefenen van de functie. Het belastingvrij opbouwen van pensioen is niet bedoeld om de staatskas nú aan extra inkomsten te helpen, maar om ieders inkomen ook na pensionering op peil te houden (en daarmee de toenemende eigen lasten te kunnen blijven financieren). Kortom: drie voorbeelden die laten zien dat het kabinet regelingen niet gebruikt waarvoor ze bedoeld zijn, maar ‘misbruikt’ voor simpelweg inkomenspolitiek.

Niet nakomen beloften middengroepen
Volgens berekeningen van de MHP gaat vrijwel iedereen met een inkomen boven modaal er op achteruit. De MHP vraagt zich oprecht af wat er overgebleven is van de beloften in de verkiezingsprogramma’s en het coalitieakkoord, om de middengroepen te ontzien. Hoezo, vertrouwen in de overheid vergroten ?

Ontslagstelsel
De MHP betreurt het dat het kabinet volhardt in zijn plan om het ontslagstelsel te versoberen. Dit ondanks een unanieme afwijzing door de vakbeweging en de vele kritiek van arbeidsjuristen. De koppeling van dit dossier met de participatiebanen kan de MHP niet anders kwalificeren als ‘oneigenlijk’.

Bijlage lastenverzwaringen:

Nieuwe maatregelen die direct leiden tot nivellering:
– verlaging tarief eerste schijf en verhoging tarief tweede schijf
– inkomensafhankelijke arbeidskorting (EITC)
– kindgebonden budget
– aftopping aanvullend pensioen
– verhoging eigenwoningforfait dure woningen
– introductie Bosbelasting (fiscalisering AOW)
– aftopping ontslagvergoeding
– aftopping lonen publieke sector

Bestaande regelingen die nivellering in de hand werken (afgezien van het fiscale stelsel):
– zorgtoeslag
– huurtoeslag
– gemeentelijke inkomenspolitiek

Overige maatregelen lastenverzwaring:
– verhoging bijtelling auto van de zaak
– verhoging hoog btw-tarief
– belasting op vliegtickets
– belasting op verpakkingen
– accijnsverhogingen
– btw-verhoging

Verhoging uitkering volledig arbeidsongeschikten
Per 1 juli 2007 zijn de uitkeringen van mensen die volledig arbeidsongeschikt zijn en een WAO-, WAZ- of Wajong-uitkering ontvangen met 5 %-punt verhoogd: van 70% naar 75% van het (vervolg)dagloon of de grondslag. Het niveau van de IVA-uitkering was al 75%. Voor de zogenaamde excedentverzekeringen (de bovenwettelijke arbeidsongeschiktheidsverzekeringen) heeft dit ook consequenties. Werkgevers en werknemers zullen hier nadere afspraken over moeten maken. Er zijn meerdere opties mogelijk, zoals:

• de bovenwettelijke uitkering wordt ook verhoogd, zodanig dat de totale uitkering van de wettelijke en de aanvullende arbeidsongeschiktheidsverzekering uitkomt op 75% (dit zal een hogere premie voor de aanvullende verzekering of het aanvullend arbeidsongeschiktheids-pensioen tot gevolg hebben);
• de bovenwettelijke uitkering wordt verlaagd, zodanig dat het totaal van de uitkering gehandhaafd blijft op 70% (de premie kan dan worden verlaagd);
• de aanvullende verzekering of arbeidsongeschiktheidspensioen wijzigt niet, waardoor werknemers die boven het maximumdagloon verdienen uit zullen komen op een totaal uitkeringspercentage dat ergens ligt tussen 70% en 75% (de premie hoeft in dat geval niet te wijzigen, afgezien van de gebruikelijke premieaanpassingen).

In een brief aan de Stichting van de Arbeid van 4 juli jl. gaat minister Donner van Sociale Zaken en Werkgelegenheid er overigens van uit dat sociale partners de verhoging van de WAO-uitkering niet in mindering brengen op de aanvullende arbeidsongeschiktheidsverzekeringen en -pensioenen. Met andere woorden: de minister wijst de tweede, hierboven genoemde optie af. Wettelijk gezien mag het wel, maar dit heeft niet de voorkeur van de minister. De MHP heeft geen optie vastgesteld die de voorkeur heeft, omdat dit wordt overgelaten aan de cao-tafel. Wel kan de MHP zich voorstellen dat de tweede optie niet direct de voorkeur heeft van in ieder geval de werknemersdelegaties.

Overigens is de MHP teleurgesteld dat de loongerelateerde uitkering van volledig arbeidsongeschikten die onder de WGA vallen, niet verhoogd is naar 75%. Veel volledig arbeidsongeschikten vallen onder de WGA, omdat de duurzaamheid (nog) niet is vastgesteld. Later zouden deze mensen alsnog onder de IVA kunnen vallen, als de duurzaamheid van de aandoening alsnog bepaald kan worden en de kans op herstel zeer gering is. Dan komt de uitkering wel op 75% uit. De MHP acht het een vreemde zaak, dat de medische onzekerheid over het toekomstige verloop van het ziektebeeld bepalend is of men 70% of 75% van het dagloon ontvangt. Er ontstaat dan een oneigenlijk onderscheid tussen volledig arbeidsongeschikten.

Koppeling ontslagstelsel met participatiebanen ‘oneigenlijk’
Na de unanieme afwijzing van de plannen voor het ontslagstelsel door de drie vakcentrales FNV, CNV en MHP (in het advies van de Stichting van de Arbeid) van 30 augustus jl., lijkt minister Donner toch vast te houden aan zijn plan om vooral de ontslagvergoeding te beperken.

Het wordt zelfs nog erger doordat hij de afspraken uit de Participatietop over extra banen aan de onderkant koppelt aan zijn voorstel voor het ontslagrecht. De MHP heeft deze koppeling in de media als ‘oneigenlijk’ betiteld en is ook niet van plan terug te komen op de de afwijzing voor het voorgestelde ontslagstelsel, omdat de minister nu een koppeling maakt met een ander dossier.

In een tijd dat we zogenaamde ‘outsiders’ op de arbeidsmarkt proberen te helpen (participatie), moeten we niet tegelijkertijd nieuwe ‘outsiders’ creëren door mensen makkelijker te kunnen ontslaan. Dan hebben we het nog niet eens over de (financiële) gevolgen voor individuele werknemers.

Wisseling van de wacht op het MHP-secretariaat
Per 1 oktober gaat onze secretariaatsassistente Mirjam Slob ons verlaten. Zij wil zich met de bij ons op de leer-/werkplek opgedane ervaringen verder in het secretaressevak gaan bekwamen.
Haar opvolgster is Jigaye Latupeirissa, die eveneens als ‘leerling’ de functie gaat vervullen.
Wij wensen zowel Mirjam als Jigaye veel succes.