Modale middeninkomens steeds meer in de problemen

8 juni 2023

Bijna 30 procent van de mensen in ons land maakt zich veel zorgen over zijn of haar financiële toekomst. Het CBS meldde vandaag dat de sterkst groeiende groep die zich zorgen maakt middeninkomens zijn. Vorige week gaf de NVVK ook al aan dat steeds meer middeninkomens in de problemen komen door de hoge inflatie en de energielasten. Oorzaak ligt erin dat compensatiemaatregelen van de overheid zich vooral richten op wat lagere inkomens en niet op de mensen die modaal of dubbel modaal verdienen. “Helaas mag dit bericht geen verrassing zijn. De VCP heeft afgelopen tijd geregeld gewaarschuwd dat de middengroepen steeds minder buffer in hun uitgaven hebben. Middengroepen voorzien zelf in hun levensonderhoud, maar leven steeds vaker het randje van hun kunnen. Dit los je niet op met een compensatie links of rechts; de oorzaken moeten fundamenteel aangepakt worden”, zegt Nic van Holstein, voorzitter VCP.

Energieplafond en besparende maatregelen
Het energieplafond was effectief bij gemiddeld energiegebruik, maar er zijn nog steeds grote vraagtekens wat er gaat gebeuren in 2024. Nu lijkt het weer goed te gaan met de gasprijs, maar de vraag is wat er gebeurd richting de winter. De VCP is beducht voor plannen die circuleren, zoals een inkomensafhankelijke energiebelasting. Wanneer het kabinet zou kiezen voor zo’n optie dan jagen ze middeninkomens nog dieper in de problemen. Voor veel huishoudens blijft het realiseren van besparende maatregelen problematisch door tekorten aan vakmensen, beperkte spaargelden, onzekerheid van financiering of subsidiëring of beperkingen van de woning.

Inflatie
Daarnaast blijft de inflatie hoog, ook over afgelopen maand rapporteerde het CBS weer een 6% inflatie. De woon- en energielasten zijn hoog en de levensmiddelen kosten fors meer. Veel cao-loonstijgingen blijven voor middengroepen achter bij het algemene beeld. “Het kabinet moet de prijsontwikkelingen veel serieuzer nemen en zich realiseren dat alle werknemers met prijsstijgingen te maken hebben. Veel ondersteuning voor huishoudens beperkt zich tot traditionele doelgroepen. Wanneer we niets doen blijft er geen middenklasse over.”, zegt Van Holstein.

Tripel nivellering
De VCP maakt zich steeds meer zorgen over de tripel nivellering en ziet in de berichtgeving van het CBS en de NVVK een bevestiging van onze zorgen. “Jammer dat de NOS vorige week het beeld neerzette van hoge inkomens. Deze misplaatste kop zet middeninkomens met een modaal tot 2x modaal weg als een hoog inkomen. Precies dat is onderdeel van het probleem er is een misconceptie van wat gewone huishoudens verdienen”, zegt Van Holstein. Vorig jaar vroeg de VCP al aandacht voor het feit dat wij nu nivellering zien binnen de cao’s, in de inkomstenbelasting en binnen andere inkomensafhankelijke maatregelen. Daarbij doet zich een extreem hoge marginale druk voor en hebben huishoudens steeds minder vrij besteedbaar inkomen.