Reactie op Miljoenennota 2017: Werkende middengroepen betalen nog altijd de rekening

Het kabinet heeft weinig oog voor werkenden en gepensioneerden uit de middengroepen en moet meer investeren in professionals. Na een voorzichtig herstel in 2016 lijkt herstel zich ook in 2017 door te zetten. De Vakcentrale voor Professionals (VCP) vindt het essentieel dat het herstel zich vertaalt naar meer volwaardig werk en meer besteedbaar inkomen. Het kabinet zegt dat de koopkracht dit jaar en komend jaar opnieuw groeit voor werkenden, maar de middengroepen zien dit in de voorgenomen maatregelen nog lang niet terug, aldus Van Holstein.

Middengroepen onvoldoende profijt van lastenverlichting

Tijdens de crisis hebben gepensioneerden en werkenden uit de middengroepen de grootste klappen van de economische crisis moeten incasseren, benadrukt VCP-voorzitter Nic van Holstein. Het gaat niet alleen om de loonontwikkeling, maar ook om de lastenontwikkeling. Sluipenderwijs zijn de lasten voor middengroepen verzwaard en hun besteedbaar inkomen staat onder druk. Door de inkomensafhankelijkheid van de arbeidskorting en de algemene heffingskorting hebben de werknemers uit de middengroepen minder geprofiteerd van de lastenverlichting van 2016. De aanpassingen in de kinderopvangtoeslag pakken door de hogere maximum uurprijs ook minder rooskleurig uit dan op het eerste gezicht lijkt. Anders dan een excuus heeft het kabinet voor 2017 geen lagere lastendruk in het vat zitten.

Pensioenen middengroepen onder druk ondanks koopkrachtmaatregelen

De onzekerheid van de crisis heeft plaatsgemaakt voor de onzekerheid over de pensioenen. Het kabinet neemt maatregelen om ouderen er in het koopkrachtbeeld niet op achteruit te laten gaan. In de koopkrachtcijfers is echter geen rekening gehouden met eventuele pensioenkortingen. Daarbij dient expliciet te worden gekeken naar de impact op de middengroepen en hogere inkomens, omdat juist zij door de kortingen te maken krijgen met veel lagere vervangingsratio’s.

Het monetaire beleid is misschien uitgeput, maar wel slecht voor de pensioenen. Op korte termijn zijn maatregelen nodig om het ECB-effect te verzachten. Eerder is door de VCP aangedrongen het UFR-besluit van 2015 te herzien en te kiezen voor een stabielere rekenrente. Langere hersteltermijnen zijn denkbaar, maar er zijn tevens meer creatieve opties mogelijk, zoals pensioenobligaties. Er zullen stappen moeten worden gezet naar een toekomstbestendig pensioenstelsel. In de tussentijd moeten we zo’n creatieve oplossing niet schuwen, aldus Van Holstein.

Een innoverend kennisland investeert in professionals

Het kabinet investeert te weinig in scholing van (toekomstige) professionals. De ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en in de economie maken volgens de VCP een samenhangende human capital agenda nodig. De VCP pleit in het kader van deze agenda voor een (fiscale) duurzaam inzetbaarheidsregeling. Werknemers hebben daarbij zelf de regie en middelen voor hun duurzame inzetbaarheid en om scholing te volgen. Wanneer Nederland een innoverend kennisland wil zijn, kan dat niet zonder hoogwaardig gekwalificeerde professionals, aldus Van Holstein. De VCP vindt het daarom ook zorgelijk dat jongeren vanuit financiële overwegingen minder vaak kiezen voor hoger onderwijs.