Schijnzelfstandigheid wordt aangepakt met wet DBA

Uit een ambtelijk rapport blijkt dat zzp’ers als groep niet minder uren gewerkt hebben door invoering van de wet DBA. De wet DBA die ter vervanging van de VAR is gekomen heeft ten doel om schijnzelfstandigheid tegen te gaan. De Vakcentrale voor Professionals (VCP) wil dat concurrentie op arbeidskosten wordt tegengegaan, hierbij is de aanpak van schijnzelfstandigheid belangrijk.

Uit het ambtelijk onderzoek blijkt dat de in totaal ruim één miljoen zzp’ers als groep niet minder uren zijn gaan werken en ook geen opdrachten hebben verloren. Wel blijkt dat het onduidelijk is wat de wet voor gevolgen heeft voor individuele gevallen. Het zou kunnen dat een zelfstandige de afgelopen tijd opdrachten is misgelopen, omdat hij de facto in een schijnconstructie vastzit, een bedoeld en positief effect van de wet. Vanwege de onrust die er de afgelopen tijd was over de nieuwe wet DBA heeft de ambtelijke werkgroep op verzoek van de Tweede Kamer vooral onderzocht of het wettelijke onderscheid tussen een werknemer in loondienst en een zelfstandige nog wel voldoet, of dat het arbeidsrecht moet worden geactualiseerd. Volgens de door de geraadpleegde hoogleraren, vakbonden en werkgevers zou dat veel te veel overhoop halen. De VCP heeft zich op het standpunt gesteld dat herijking van de arbeidsovereenkomst of het arbeidsrecht onwenselijk is en geen oplossing biedt.

Het rapport komt met tien varianten voor de kwalificatie van de arbeidsrelatie om toch wat helderheid te scheppen. Aan elke van deze opties zitten positieve en negatieve kanten. Daarnaast wordt naar voren gebracht dat de institutionele verschillen tussen werknemer en zzp’er niet aangepakt worden met deze varianten. Het is daarom de vraag of de problemen hiermee worden weggenomen.