Verbeteringen voor de jeugdzorg zijn nú nodig

Versterk professionele autonomie

Veel jeugdprofessionals zijn ontevreden over de arbeidsomstandigheden, de hoge mate van bureaucratie en de arbeidsvoorwaarden. 53% van de werknemers in de jeugdzorg geeft aan de werkdruk (veel) te hoog te vinden. Dat is hoger dan gemiddeld in de sector Zorg en Welzijn (44%). “Jeugdzorgprofessionals lopen echt op hun tandvlees. Door personeelstekorten, de hoge caseload en vele administratieve lasten lukt het niet altijd de hulp te bieden die nodig is. Dit levert veel frustratie op”, zegt Lilian de Groot, onderhandelaar bij de cao-jeugdzorg namens de LAD en mede-opsteller van dit advies. De professionele autonomie moet dan ook worden versterkt, wat hand in hand gaat met vermindering van regeldruk. “Jeugdprofessionals moeten de ruimte krijgen om van administratieve regels en procedures gemotiveerd af te wijken als dat nodig is”, zegt De Groot. Daarnaast is het van belang dat de professional voortdurend in staat is te blijven leren en zich te blijven ontwikkelen.

Meer inspraak jongeren en ouders

De positie van de jongeren zelf en de ouders moet worden verstevigd. “Jongeren en ouders moeten in zijn algemeenheid betere voorlichting krijgen. Veelal is er geen zicht op het jeugdzorgaanbod. Een transparant aanbod is een voorwaarde om een goede keuze te kunnen maken”, zegt Sacha Heemskerk, lid van de commissie van de SER. Ook is meer inspraak van jongeren en ouders noodzakelijk. De mogelijkheden van cliëntondersteuning, het aantekenen van bezwaar tegen een beschikking of het inschakelen van een vertrouwenspersoon moet beter onder de aandacht komen. Tevens is het van belang dat de diverse klachtenprocedures inzichtelijker en toegankelijker zijn.

Soepele overgang naar volwassenenzorg

Wie 18 jaar wordt, valt niet meer onder de jeugdzorg en daarmee vervalt de hulp. Voor sommige jongeren is het belangrijk dat de behandeling nog een tijdje doorloopt. “Als iemand 18 wordt, zijn de problemen niet ineens weg. Het moet makkelijker worden om een soepele overgang naar volwassenenzorg te maken”, zegt De Groot. Verlengde jeugdhulp is wettelijk al mogelijk, maar wordt te weinig toegepast door financiële tekorten. Volgens de SER moeten gemeentelijke budgetten hierop worden afgestemd.

Verbeteringen huidige zorgstelsel

In het briefadvies doet de SER tiental aanbevelingen om het stelsel te verbeteren. Zo pleit de SER voor verbetering van de kwaliteit en continuïteit van het jeugdzorgaanbod, betere samenwerking en versterking van preventie. Als sneller de juiste zorg komt, kan erger in de toekomst worden voorkomen. De SER zal begin 2022 een vervolgadvies uitbrengen om meer fundamentele vraagstukken op te pakken. Centrale vraag van het vervolgadvies is hoe we ervoor kunnen zorgen dat de beschikbare middelen goed terechtkomen bij de meest kwetsbare groepen.