8e Pensioennieuwsbrief VCP: nieuwe wetgeving en appreciatie doelen

Inhoud

• Wetgeving: stand van zaken
• Standpunten VCP/beoordeling doelen
• Bijeenkomsten
• Pensioenlabel/Witte vlek

Wetgeving: stand van zaken

Tweede en Eerste Kamer
Dit jaar moeten de Tweede en Eerste Kamer zich buigen over de nieuwe pensioenwetgeving. Dat proces is nu in volle gang. Eind maart werd de Wet Toekomst Pensioenen naar de Tweede Kamer gestuurd. Ook is de lagere wet- en regelgeving ter consultatie voorgelegd, waar de VCP op heeft gereageerd. Een Algemene Maatregel van Bestuur die onlangs is gepubliceerd maakt het mogelijk om de regels voor indexatie voor dit jaar al te versoepelen. Dat kan per 1 juli, voor die pensioenfondsen die de intentie hebben over te gaan naar het nieuwe pensioenstelsel, een dekkingsgraad hebben van boven de 105% en indexeren evenwichtig kunnen doen. De VCP is hier positief over en vindt het van belang dat daadwerkelijk een groot deel van de werkenden en gepensioneerden van Nederland hier profijt van heeft.

Als alles volgens de planning van SZW verloopt, verschijnt de pensioenwetgeving op 1 januari 2023 in de Staatscourant, een datum die de VCP overigens vrij ambitieus vindt. De wetten en regels zijn van zichzelf complex en omvangrijk en er leven nog heel veel vragen. Uit de eerste schriftelijke ronde zijn liefst 800 vragen voortgekomen die het ministerie van SZW heeft beantwoord, de tweede ronde van vragen is op 8 juni voor inbreng gesloten en het ministerie SZW zal die vragen binnenkort beantwoorden. De VCP verwacht ook nog wel een derde ronde gezien de complexiteit van het onderwerp. En als de Tweede Kamer heeft gestemd, is het ook naar aan de Eerste Kamer om een oordeel te vormen.

Onze rol
Anders dan bij de totstandkoming van het Pensioenakkoord zitten de sociale partners niet meer als onderhandelaar aan tafel. We praten mee in de zogeheten Stuurgroep, maar SZW is eindverantwoordelijk voor de (wets)teksten.
In de aanloop naar de wetgeving heeft de VCP uitgebreide input geleverd, onder meer via internetconsultaties. Verder krijgen wij uit diverse richtingen vragen waar we zo goed mogelijk antwoord op proberen te geven.

Transitieperiode
Na het wetgevingsproces begint een transitieperiode die vier jaar gaat duren en indien de wet per 1 januari 2023 ingaat uiterlijk begin 2027 klaar moet zijn. Deze periode begint met de zogeheten arbeidsvoorwaardelijke fase waarin de pensioenovereenkomsten worden gewijzigd en cao-partijen aan zet zijn om afspraken te maken en een zogeheten transitieplan op te stellen met onder andere afspraken over compensatie voor bepaalde groepen deelnemers. Na de arbeidsvoorwaardelijke fase zullen de nieuwe pensioenovereenkomsten worden ondergebracht bij een pensioenuitvoerder, waarna de eigenlijke implementatie van start kan gaan tot aan 2027. Vervolgens zal het nog tot 2037 duren voordat het nieuwe stelsel helemaal is ingevoerd.

Tijdlijn invoering nieuwe pensioenstelsel
Tekst loopt door onder afbeelding

Standpunten VCP/beoordeling doelen

Algemeen
De VCP heeft bij het indienen van de Wet Toekomst Pensioenen aangegeven dat er een goede basis ligt voor een nieuw pensioenstelsel. Jongeren en ouderen komen er waarschijnlijk goed uit, onze zorgen gaan vooral uit naar mensen van middelbare leeftijd omdat we meer garanties hadden willen zien voor wat betreft compensatie. Een wettelijke verplichting tot compensatie ontbreekt, wel wordt de eis gesteld dat het in het transitieplan goed moet worden geregeld. In de context van het gehele politieke proces met vele belangen en partijen aan de uitwerkingstafel was dit het hoogst haalbare.

Appreciatie van de doelen
Nu de WTP bij de Tweede Kamer ligt, is het ook een goed moment om de doelen uit het Pensioenakkoord tegen het licht te houden. Kort en goed is de VCP voor nu van mening dat veel doelen zijn gerealiseerd, wat niet wegneemt dat de aanpassingen in het pensioenstelsel waar nu voor is gekozen niet op alle fronten de onze zijn. Er is ruimte voor het maken van goede arbeidsvoorwaardelijke afspraken om de doelen te behalen, maar hoe het daadwerkelijk voor de deelnemers uitpakt, hangt af van de arbeidsvoorwaardelijke afspraken omtrent het pensioencontract, de premie en de compensatie.
In dit licht hebben wij eind vorige maand beoordeeld in hoeverre de belangrijkste doelen nu zijn gehaald. Het gaat hierbij onder meer om adequate compensatie voor alle deelnemers die door de overgang naar een nieuw stelsel worden benadeeld, het perspectief op indexatie, stabiliteit in de uitkering en een goede dekking van het nabestaandenpensioen. We willen benadrukken dat het hier gaat om een eerste appreciatie. Voor het complete overzicht van de doelen en onze weging, klik hier.

Bijeenkomsten
De VCP staat tijdens het wetgevingsproces in nauw contact met de aangesloten organisaties. De afgelopen weken waren er diverse bijeenkomsten waarin we de achterban bijpraatten over wat er nu speelt.
Op 9 mei organiseerde de VCP een brede informatieve bijeenkomst, waarin VCP-bestuurder Ruud Stegers en beleidsmedewerker Klaartje de Boer een helder overzicht gaven van wat er nu ligt (wetgeving, weging) en wat er de komende jaren nog moet gebeuren. Een deel van de bijeenkomst stond in het teken van de positie van de deelnemers: werkenden en gepensioneerden. In het nieuwe stelsel is het niet meer mogelijk om individueel bezwaarrecht aan te tekenen. Maar hier komt wel het nodige voor in de plaats, zoals een interne klachtencommissie en externe geschilleninstantie. Aan de bijeenkomst namen diverse cao-onderhandelaars, pensioenfondsbestuurders en specialisten van de bij de VCP aangesloten organisaties deel. Eenzelfde presentatie op 11 mei werd gehouden bij de CMHF (overheidspersoneel, onderwijs). Op 25 mei was de jongerenorganisatie van de VCP, VCP Young Professionals aan de beurt. Bij die gelegenheid kwam naar voren dat het goed is als meer jongeren zich in hun pensioen verdiepen en daar beter over worden geïnformeerd door hun werkgever, ook omdat een groot aantal, vooral jonge mensen, helemaal geen pensioenregeling heeft.

Tekst loopt door onder afbeelding

Pensioenlabel/Witte Vlek

Nu de wetgeving voor het nieuwe pensioenstelsel bij de Tweede Kamer ligt, is dat een goed moment om opnieuw aandacht te vragen voor de grote groep werknemers die geen pensioenregeling hebben (ook wel bekend als de Witte vlek: een miljoen mensen ongeveer, nog zonder de grote groep zelfstandigen zonder pensioen) en dus ook voor de noodzaak om inzicht te hebben in de pensioenregeling die werkgevers aanbieden en vooral wanneer zij dat niet doen.
De jongerenorganisatie van de VCP, VCP Young Professionals, brak eerder een lans voor het invoeren van een zogeheten Pensioenlabel, waarmee je in één oogopslag inzicht heb in je pensioen. De VCP heeft het label nu aangepast in aansluiting op de nieuwe Pensioenwet en verfijnd, met aandacht voor zowel het ouderdomspensioen als het partnerpensioen. Ook hier vragen we aandacht voor bij politieke partijen, die eerder lieten weten het bestaan van een Pensioenlabel een interessante gedachte te vinden. Lees de onepager hier.

Het idee achter het label is dat veel mensen (niet geheel onterecht) pensioen maar ingewikkeld vinden en dus een handige tool nodig hebben die hen verder helpt. Een tool waar iedereen eenvoudig mee uit de voeten kan. De VCP vindt dat er een verplicht wettelijk Pensioenlabel moet komen dat zichtbaar is in vacatureteksten, op de loonstrook en jaaropgave, in arbeidsvoorwaardengesprekken en in arbeidscontracten wordt opgenomen. Een Pensioenlabel biedt al met al voordelen voor werknemers, werkzoekenden, maar ook voor werkgevers en de samenleving als geheel.

Bekijk het aangepaste Pensioenlabel hier
Tekst loopt door onder afbeelding

Meer weten?

Sociale partners hebben de afgelopen tijd ook hard gewerkt aan de website werkenaanonspensioen.nl. Daar staat veel nuttige informatie op voor verschillende professionele doelgroepen, die continu wordt geactualiseerd en aangevuld. Denk aan handreikingen voor werkgevers- en werknemersorganisaties, maar ook voor Ondernemingsraden en voor verschillende soorten pensioenuitvoerders. De website heeft sinds ook een handige zoektool waar je alle ins en outs van de WTP kunt vinden.